09 NUMARALI ÇALIŞTAY SORUSUNUN CEVABI
SORU 9:
SİTE
YÖNETİMİNE GEÇİŞ SÜRECİNDE ORJAN İMAR PLANININ GÜNCELLENMESİ DE GEREKMEYECEK
Mİ? YENİ İMAR PLANINDA HANGİ SORUNLAR ÇÖZÜLMELİ?
CEVAP:
MEVCUT DURUM ANALİZİ, DEĞERLENDİRME, TESPİT VE SORUNLAR:
Arşivimizdeki bilgilere göre Orjan Mevzi
İmar planı Burhaniye Belediyesince 28.11.1980 günü kabul ve tasdik edilerek Balıkesir
valiliğine gönderilmiş. Valiliğin 23.12.1980 günlü yazısıyla da o günün
şartlarında son tasdik mercii olan İmar iskân Bakanlığına 25.12.1980 tarihinde
intikal ettirilmiş. Mevzi İmar planının tasdiki sonrası İmar planının
hazırlanması ve tasdikini üstlenen firma tarafından 1/1000 ölçekli DETAY
PARSELASYON VE APLİKASYON PLANLARI hazırlanarak Burhaniye Belediyesine tasdiki
sonrası PARSELLERİN ÜYELER ADINA TAPUYA TESCİLİ için Balıkesir il idare
kurulundan karar alınarak uygulamaya konulmuş. Böylece kur’a çekimine hazır
olunmuştu.
04.07.1981 tarihinde yapılan 3.ncü
olağan GENEL KURUL TUTANAĞINDAN da anlaşıldığına göre; “Harita, mevzii imar planı, parselasyon vs. hakkında ilgili çalışmalar
ve varılan sonuçlarla ilgili bilgi verilmiş ve alınan sonuçlarla elde edilen
başarıların genel kurul üyelerince memnuniyetle karşılanmıştır.” Böylece 5-6
Mayıs 1984 tarihinde Ankara’da yapılan kura çekimi mümkün olabilmiştir. O günden
bu yana yönetimlerin birkaç kez değişiklik teklifi olduysa da kabul
edilmediğinden Orjan İmar Planı 44 yıldır aynı kalmıştır. Bugün hepimizin
bildiği ORJAN YERLEŞİM PLANI da ona dayalıdır ve değişmemiştir.
1980’li yıllardan bu yana neredeyse yarım
yüzyıla yakın bir zaman geçti. Orjan
arazisi yıllar içinde şekillendi, yapısı ve görünümü değişti. Bugün üzerinde
1803 konut, Yönetim ve ticaret merkezi, İskele, Su deposu, Su kuyuları, Eski
gazino, sahil cafeleri, 414, marketler, Kır kahvesi, Sağlık ocağı, Cami, futbol
sahası ve Yüzme havuzu gibi pek çok yapı bulunuyor. Bu nedenle özellikle SİTE
YÖNETİMİNE GEÇİŞ SÜRECİNDE Orjanın mevcut İMAR PLANININ bugünün gerçekleri ve
ihtiyaçlarına göre GÜNCELLENMESİ daha da önem kazanıyor. Bu yüzden sorunun
ilk bölümünün cevabı tek kelimeyle “Evet” olmasına rağmen hemen peşinden
“Neden?” ve “YENİ İMAR PLANINDA HANGİ SORUNLAR ÇÖZÜLMELİ?” sorularını da
cevaplamak gerekiyor.
Meselâ
“EVET,
GÜNCELLENMESİ GEREKİR. Çünkü Yeni
imar planında sitenin güvenliği ve sorumluluğu için kooperatifin arsaları ile
kamuya (belediye veya kaymakamlığa) ait arsalar takas edilerek yeniden
düzenlenmelidir.” (GT)
görüşünü ele alalım:
“Bu
konuda yapılan bir incelemeden alınan bilgilere göre;
a- 343/1 ve 343/ 2 No.lu parseller: Mevzi imar planlarında “turistik ve günübirlik
tesisler alanları” olarak gösterilmiş bu parseller, kooperatif
ortaklarının hisseli tapulu arazileridir. “634 sayılı kat mülkiyeti
kanunun 67, 68, 69’uncu maddeleri gereğince kooperatif ortakları aynı zamanda
kat malikleri olduklarından”, bu parsellerin üzerindeki yeşil alanlar
ve parklar da “kat maliklerinin (kooperatif ortaklarının) ortak
yerleridir.” Bu nedenle Site Yönetimine geçilip 1985 tarihli Yönetim
Planı yerine yeni yönetim planı yapıldığında “bu parsellerin, parseller
arasındaki boşlukların ve 343/2 No.lu parselin dışında kalan
yürüyüş yolunun da bu parsele eklenecek şekilde; mevzi imar planının
değiştirilmesi” ve Sitenin (Toplu Yapının) “ortak
yerlerine” dahil edilmesi gerekir.
b- 343/3 No.lu parsel:Bu parsel içinde 95 Blokun ve siteye ait çeşitli ortak
yerlerin bulunması nedeniyle 634 sayılı kat mülkiyeti kanununa göre “Site
Yönetiminin tesis edileceği” ana parseldir. Ana girişten ORJAN
Kafe dahil Atatürk Caddesinin bir bölümü ve İnönü Caddesi Burhaniye
Belediyesinin arsası olduğundan diğer parseller veya bu parseldeki 2 No.lu Aile
Sağlık Merkezi ve Caminin bulunduğu arsa kesimi ile takas edilerek halen
kullanıldığı gibi bu parsele eklenmesi gerekir. Aksi takdirde bu
bölgelerde giriş-çıkışlar, ulaşım ve site güvenliğinin sağlanmasında sorunlar
devam eder”. (GT)
Buna göre yeniden yapılacak mevzi imar planından
önce, kooperatif genel veya site temsilciler kurulunun karar vermesi gereken
konular şunlardır:
(1) Bakım ve onarım giderleri yüksek
maliyetlere sebep olan “alt ve üst yapı tesisleri” diğer bazı
sitelerde olduğu gibi “belediye mi terk edilmeli yoksa halen olduğu
gibi ortak yer olarak mı kalmalıdır?
(2) Kamuya açık Burhaniye Kaymakamlığı sağlık müdürlüğüne
ait “2 No.lu Aile Sağlık Merkezi,” müftülüğe bağlı “Caminin” bulunduğu
alan ve Meslek Lisesinin arkasındaki “313/2 No.lu parsel” Burhaniye
Kaymakamlığı Özel İdaresine takas yoluyla devredilip karşılığında “ana
girişten ORJAN Kafe dahil Atatürk Caddesinin bir bölümü, İnönü Caddesinin
yarısı (diğer yarısı halka açık olacak), 343/1 ve 343/2
No.lu parsellerin arasındaki boşluklar ve 343/2’nin devamındaki yol 343/3
No.lu parsele eklenmeli mi yoksa güvenlik sorunu devam mı etmelidir?” (GT)
Bu konuda bir başka görüş te şöyle:
“Orjan’ın Toplu yapı
şeklinde örgütlenebilmesi için 634 sayılı kanunun “Toplu Yapılara İlişkin Özel
Hükümler” başlıklı DOKUZUNCU BÖLÜM’ünde yer alan “Kapsam”
maddesinin dikkate alınması gerekiyor:
“Madde 66 –
(Ek: 14/11/2007-5711/22 md.) Ortak
yerler Madde Toplu yapı, bir veya birden çok imar parseli üzerinde, belli
bir onaylı yerleşim plânına göre yapılmış veya yapılacak, alt yapı tesisleri,
ortak kullanım yerleri, sosyal tesis ve hizmetler ile bunların yönetimi
bakımından birbirleriyle bağlantılı birden çok yapıyı ifade eder. Toplu yapı
kapsamındaki imar parsellerinin bitişik veya komşu olmaları şarttır. Ancak bu
parseller arasında kalan ve imar plânına göre yol, meydan, yeşil alan, park,
otopark gibi kamuya ayrılan yerler için bu şart aranmaz. Toplu yapı
kapsamındaki her imar parseli, kat irtifakının veya kat mülkiyetinin tesisinde
ayrı ayrı dikkate alınır…” Bu konuda önümüzdeki yakın dönemde Blok
Yöneticileri atanarak geçici Blok Yönetimleri oluşturulabilirse SİTE YÖNETİMİ
istikametimiz TOPLU YAPI YÖNETİMİNE evrilmiş ve netleşmiş olacaktır.
O zaman şu meselelerin de masaya yatırılması kaçınılmaz
olur.
“Bizim Ada dediğimiz 22’li,
18’li ve 7’li Bağımsız bölümden oluşan Blokların 343/3 parselde ifraz işlemi yapılarak
ayrı parseller haline getirilmesi olacak mıdır? Olmayacak mıdır? Böyle bir yöne
gidilecekse o zaman 7’li bloklar üçer üçer birleştirilerek 21’er bağımsız
bölümlü parseller haline getirilebilir. Bu durumda da 95 Blok diye düşündüğümüz
Orjan 9 adet azıyla 86 Blok olarak örgütlenebilecektir. Böylece Blok
yönetimlerinin bir yönetici bir denetici olacağını dikkate alırsak Orjan Toplu
Yapı Temsilciler Kurulu da 190 (95 x 2) yerine 172 (86 x 2) kişiden oluşabilir.
Şayet amacımız Orjan
Kooperatifinin amaç ve görevi tamamlandığında tasfiye etmek değil de İşletme
Kooperatifine dönüştürmekse, o zaman bu oluşumun üzerinde kalması gereken
tapuların da yeniden değerlendirilmesi gerekebilir. Şu anda aksine bir
değişiklik olmadığı takdirde 343/3 ana gayrimenkul dışında kalan 343/1, 343/2
ve 313/2 parseller İşletme Kooperatifinde kalacaktır. Bunlara ilaveten Eski
Gazinodan Yönetim merkezine kadar, yürüyüş yolu ile tel örgü arasında kalan
arazinin de ana gayrimenkulden ifraz edilerek ayrı bir parsel olarak İşletme
Kooperatifi mülkü olması bir seçenek olarak değerlendirilmelidir.
Ayrıca, Orjanda 1’i Atatürk
Bulvarı olmak üzere, 20 dolayında cadde ve bir o kadar da sokak bulunuyor.
Bunların bir kısmı da İnönü Caddesi, Atatürk Bulvarının Kır Kahvesi sonuna
kadar olan Orjan girişi, 343/1 ve 343/2 parsellerin denize çıkan araları vb. nin
tapuları bize ait değil hazinenin/Belediyenin. Bilindiği gibi bu alan, cadde ve
sokaklarda parası Orjanlılar tarafından ödenip yapılmış alt yapı tesisleri
(Kanalizasyon, Yağmur suyu kanalları, Su ve Doğalgaz şebekesi) ile Üst yapılar
(yollar, sokaklar, otoparklar, refüj ve yaya kaldırımları) var. Öncelikle bunların
tıpkı bir üst yapı olarak Elektrik sistemini UEDAŞ’a devrettiğimiz gibi
gelecekteki akıbetlerinin tartışılması ve netleştirilmesi gerekiyor. Zira bu yapılmazsa
yıllar boyu bunların bakım onarım, işletme ve yenileme masraflarının defalarca
cebimizden çıkmasına razı olmuş olacağız.”(YY)
MEVZİ İMAR
PLANINDA sol öndeki 343/1 nolu parsel TURİSTİK TESİSLER ALANI olarak
belirtilmiş. Aynı mevzi imar planında bulvar çıkışından 414’e kadar olan 343/2
nolu parsel ise GÜNÜBİRLİK TESİSLER ALANI olarak kayıtlı. Günübirlik tesislerin
“ortakların sosyal ihtiyaçları“ için bugün için de yarın içinde lüzumlu
ve gerekli olduğu tartışılmaz. Ancak soldaki turistik tesisler alanının ilk
yıllardaki amacı otel vb. tesisler yapılması ile konutların finansmanında o
yıllarda revaçta olan Turizm kredilerinin alınmasına yönelikti. BUGÜN
HER İKİ SEBEP TE GEÇERLİLİĞİNİ YİTİRMİŞ DURUMDA. Orjan ortakları artık
hiçbir şartta o arsada otel yapılmasına razı olmaz. Bu nedenle söz konusu
parselin gelecekte ne adla ve ne suretle devam edeceği ele alınıp
değerlendirilmelidir.
Bu konuda
bir görüş şöyle: “Kooperatifin tasfiye
edilmeyip işletme kooperatifine dönüşmesi gerektiği, bu parsellerin ÖZELLİKLERİ
NEDENİYLE (TURİSTİK ve GÜNÜBİRLİK TESİSLER ALANI) TİCARİ FAALİYETE KONU
OLACAKLARINDAN işletme kooperatifinde kalmalarının daha yararlı olacağıdır. Hatta şayet site içi yollar kamuya terk
edilirse bu aşamada zaten ZORUNLU YAPILMASI GEREKEN MEVZİ İMAR PLANI
GÜNCELLEMESİ sırasında ZEYTİNLİKLER, ÇAMLIKLAR, YÖNETİM MERKEZİ VE
EKLENTİLERİ İLE ESKİ GAZİNO ALANI, 414 VE HAVUZ TESİSİ gibi alanlar ayrı
parseller halinde tapuları yine İşletme Kooperatifinde bırakılmalıdır.” (YY)
Dolayısıyla yapılacak bir imar planından önce bu
konuların/sorunların da değerlendirilerek netleştirilmesi ve yeni Orjan İmar
Planının TOPLU YAPI ve İŞLETME KOOPERATİFİ yapılanmasına hazırlanması stratejik
önemde olacaktır.” (YY)
“Bu çalışmaları yapmak ve ilgili kurumlara
görüşmek amacıyla, tapu kadastro veya belediye imar müdürlüğünde
çalışmış, tercihen harita mühendisi olan (emekli de olabilir) “3
kişilik teknik bir komisyon kurulmalıdır”. Bu komisyon, mevzi imar
planlarında gerekli değişiklikleri ve tapu ifrazlarını yaptırmalı, “kat
maliklerinin arsa paylarını ve kooperatif ortaklarının hisselerini yeniden
belirlemeli, sitenin ortak yerleri netleşmeli ve gerekirse Site Yönetim Planı bu
değişikliklere göre güncellenmelidir”. (GT)
BU DURUMDA HANGİ “SORUNLARLA” KARŞI
KARŞIYAYIZ:
Srn 09.01: Mevzi imar planında “TURİSTİK ALAN” olan 343/1 No.lu
parselin akıbeti,
Srn 09.02: ORJAN SİTESİ ve İŞLETME KOOPERATİFİ uhdesinde kalacak alanlar,
Srn 09.03: 44 yıllık İMAR PLANININ
GÜNCELLENMESİ gereği,
KISA, ORTA VE UZUN VADELİ HEDEFLER:
Bir önceki aşamada yapılan durum analizi, değerlendirme, tespitlerden yola
çıkılarak karşı karşıya olduğumuz sorunlara çözüm olmak
üzere; Yakın (2025), orta (2026-2029) ve uzun
vadede (2030-2037) “HEDEFLERIMIZ” neler olmalı?
Hdf 09.01:Srn 09.01 numaralı soruna çözüm olmak
üzere; 2027 yılı Genel Kuruluna kadar Mevzi imar
planında “TURİSTİK ALAN” olan 343/1
No.lu parselin akıbetinin netleştirilmesi,
Hdf 09.02:Srn 09.02 numaralı soruna çözüm olmak
üzere; 2028 yılı Genel Kuruluna kadar ORJAN SİTESİ ve İŞLETME KOOPERATİFİ
uhdesinde kalacak alanların belirlenmesi,
Hdf 09.03:Srn 09.03 numaralı soruna çözüm olmak
üzere; 2030 yılı Genel Kuruluna kadar ORJAN
MEVZİ İMAR PLANININ GÜNCELLENMESİNİN tamamlanması,
HEDEFLERE ULAŞTIRACAK STRATEJİLER:
Çalıştay sonunda düzenlenecek SONUÇ RAPORUNDA yer almak
üzere belirlenen hedeflere ulaştıracak STRATEJİLER neler
olabilir? Nasıl bir yol haritası öneriyorsunuz?
Haziran 2027 SEÇİMLİ genel kuruluna
kadar;
Str.09.2027.01:Srn 09.01 numaralı soruna çözüm olmak ve Hdf 09.01 hedefini gerçekleştirmek
üzere; 2027 yılı Genel Kuruluna kadar Mevzi imar
planında “TURİSTİK ALAN” olan 343/1
No.lu parselin akıbetinin netleştirilmesi,
Haziran 2028 genel
kuruluna kadar;
Str.09.2028.01:Srn 09.02 numaralı soruna çözüm olmak ve Hdf 09.02 hedefini gerçekleştirmek
üzere; ORJAN
SİTESİ ve İŞLETME
KOOPERATİFİ uhdesinde kalacak alanların belirlenmesi ve bu bağlamda 2028 Genel
Kuruluna kadar “kat maliklerinin arsa payları ile kooperatif ortaklarının hisseleri
yeniden belirlenmeli, İşletme kooperatifinin ve sitenin yerleri netleşmelidir”(GT).
Haziran 2030 genel
kuruluna kadar;
Str.09.2030.01:Srn 09.03 numaralı soruna çözüm olmak ve Hdf 09.02 hedefini gerçekleştirmek
üzere; 2026 Genel Kurulunda “bu
çalışmaları yapmak ve ilgili kurumlara görüşmek amacıyla, tapu kadastro veya
belediye imar müdürlüğünde çalışmış, tercihen harita mühendisi olan (emekli de
olabilir) “3 kişilik teknik bir komisyon kurulmalıdır”. 2027 Genel Kuruluna kadar “kat maliklerinin arsa payları ile
kooperatif ortaklarının hisseleri yeniden belirlenmeli, İşletme kooperatifinin
ve sitenin yerleri netleşmelidir”. 2030 Genel Kuruluna kadar da bu komisyonun önerileri istikametinde, “mevzi imar planında gerekli değişiklik,
takas, tapu tevhid ve ifrazları tamamlanmalıdır“ (GT) Böylece 5 yıl içinde; kurulacak ORJAN
TOPLU YAPI (SİTE) YÖNETİMİ ve İŞLETME
KOOPERATİFİ yapılanmasına uygun olarak
ORJAN MEVZİ
İMAR PLANININ GÜNCELLENMESİ sağlanacaktır. “Site yönetimine geçiş sürecinde Orjan
imar planı o günkü mevzuata uygun şekilde hem çevre ve şehircilik il
müdürlüğünden hem de Burhaniye Belediyesinden güncellenmesi gerekecektir. Yeni
imar planında günün mevzuatına uygun yeşil alanlar, ticari alanlar, turizm
alanları vs. gibi konular üzerinde sitemizin ilgili Burhaniye Belediyesi imar
servisi ile görüşülerek gereken değişiklikler Belediye imarına uygun şekilde
adlandırılabilir. Tüm bunların Orjan Yapı Kooperatifinin yapacağı Genel
Kuruldan geçirilmesi icap eder.” (KB)