22 Nisan 2018 Pazar 22:17 ZAMAN DURAKLARI.........................23 Nisan

Torunum Ece Mercan'a...

23 Nisan

Pazartesi günü Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin  23 Nisan 1920’deki açılışının 98. yılı.

Gazeteci Murat Bardakçı bundan 2 yıl önce, 21 Nisan 1920'de Mustafa Kemal imzası ile Anadolu'daki bütün askeri birliklere ve sivil idarecilere yönelik yayımlanan telgrafının ATASE arşivinden el ettiği orijinalini yayınlamıştı.

http://www.haberturk.com/gundem/haber/1229203-mustafa-kemal-meclisin-namazlarla-dualarla-acilmasini-emretmisti 

Törenlerin şekli konusunda Mustafa Kemal Paşa'ya ait olan ve Nutuk'un eski harflerle ilk baskısında matbaa harfleriyle ve sadece maddeleri yeralan emrin orijinali 96 yıl boyunca yayınlanmamıştı.

Mustafa Kemal Paşa'nın 20. Kolordu Kurmay Başkanlığı Birinci Şubesi vasıtası ile ve 607 numara ile gönderdiği emrin aslı, kısa adı ATASE olan askerî arşivde, yani Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüd Daire Başkanlığı'nda muhafaza ediliyor. Mesajda; Meclis açılışından önce yapılması gereken dini merasimlerin ne şekilde icra edileceği ayrıntıları ile yer alıyor. 

İşte Mustafa Kemal Paşa'nın Büyük Millet Meclisi'nin açılacağına dair 21 Nisan1920'de Heyet-i Temsiliyye adına çektiği telgraf: 

“Allah'ın cömert ihsanı ile Nisan'ın yirmiüçüncü cuma günü, cuma namazından sonra Ankara'da Büyük Millet Meclisi açılacaktır..Vatanın istiklâli, hilâfet ve saltanatın kurtarılması gibi en mühim ve hayatî görevleri ifâ edecek olan Büyük Millet Meclisi'nin açılış gününü Cuma'ya tesadüf ettirmekle o günün mübarek olmasından istifade için açılıştan önce bütün milletvekilleri ile Hacı Bayram Velî Câmi-i Şerîfi'nde Cuma namazı kılınarak Kur'an'ın nurlarından ve salâttan feyzalınacaktır. Namazdan sonra sakal-ı şerif ve sancak-ı şerif taşınarak daireye gidilecektir. 

İçeriye girilmeden önce bir dua okunacak ve kurbanlar kesilecektir. Tören sırasında camiden Meclis'e kadar Kolordu Kumandanlığı tarafından askerî birliklere özel tertibat aldırılacaktır. O günün kudsiyetini sonsuza kadar ulaştırmak maksadıyla bugünden itibaren vilâyet merkezinde Vali Beyefendi Hazretleri'nin düzenlemesi ile hatim indirtilip Buhârî-i Şerîf okutulacak, hatmin geri kalan kısmı Cuma namazından sonra Meclis'in önünde tamamlanacaktır. 

Kutsal ve yaralı vatanımızın her köşesinde aynı şekilde bugünden başlayarak Buhârîler okunup hatimler indirilecek, Cuma günü ezandan önce minarelerde salâvâtlar getirilecek, hutbede halifemiz padişahımız efendimizin (Sultan Vahideddin'in) ismi zikredilirken padişahın ve teb'anın biran önce kurtulup saadete ermesi duası da ilâveten okunacaktır. 

Cuma namazının kılınmasından sonra hatim tamamlanarak hilâfet ve saltanat ile vatanın her tarafının kurtulması maksadıyla yapılan millî çalışmaların önemi ve kutsallığı, milletin her ferdinin vekillerinden meydana gelen Büyük Millet Meclisi'nin yapacağı vatanî vazifeyi ifa mecburiyeti hakkında öğütler verilecektir. Daha sonra halîfe ve pâdişâhımızın, din ve devletimizin, vatan ve milletimizin kurtuluşu, selâmeti ve istiklâli için dua edilecektir. 

Bu dinî ve vatanî merasimin tamamlanıp camilerden çıkılmasından sonra Osmanlı topraklarının her tarafından hükümet makamına gelinerek Meclis'in açılmasından dolayı resmî tebrikler sunulacaktır. 

Yine her tarafta Cuma namazından önce uygun şekilde Mevlid-i Şerîf okunacaktır. 

İşbu tebliğin hemen yayınlanıp gönderilmesi için bütün vasıtalara başvurulacak ve hızlı bir şekilde en ücra köylere, en küçük askerî kıt'alara ve memleketin bütün kuruluşlarına ve müesseselerine yollanması sağlanacaktır. 

Ayrıca büyük levhalar hâlinde her tarafa asılacak ve mümkün olan yerlerde bastırılıp bedava olarak dağıtılacaktır. Cenâb-ı Hak'ka tam bir muvaffakiyet için niyaz edip yalvarıyoruz. Temsil Heyeti adına Mustafa Kemal”.

Mustafa Kemal Paşa, daha önce yayımladığı genelge ile Meclis’in 21 Nisan 1920 Çarşamba günü açılacağını bildirmişken, İstanbul Hükümeti’nin Şeyhülislama yayımlattığı “Bunlar Bolşevik’tir, dinsizdir” fetvasını boşa çıkarmak için bu açılışı iki gün sonrasına, yani 23 Nisan Cuma gününe ertelemişti. 

Böylece o gün bütün camilerde cuma namazının kılınacağını hesaba katarak toplanan kalabalıklar yeni Meclis’in açılışını selamlayabilecek, dinî törenlerle, hatim indirilerek ve mevlit okunarak kutlayabilecekti. 

Gerçekten de, Heyet- i Temsiliye Başkanı olarak Mustafa Kemal Paşa'nın memlekete yayınladığı bu telgrafta da belirtildiği üzere bütün vilayetlerde Kur'an-ı Kerim hatimleri yapıldı ve Buhari-i Şerifler okundu. 

Cuma ezanından önce minarelerden salavatlar okundu ve hutbelerde Sultan Vahidüddin'in adı zikredilerek kendisinin ve vatanın kurtuluşu için dualar edildi. 

Mustafa Kemal Paşa'da dahil olmak üzere tüm mebuslar ve Ankara halkı, Hacı Bayram-ı Veli Cami'nde kılınan namazdan sonra sakal-ı şerif ve sancak-ı şerif eşliğinde Meclis binasına giden yol boyunca dizili askerler arasından geçerek bina önüne geldi. 

Meclis önünde, okunan hatimler ve Buhariler tamamlanarak dua edildi ve kurbanlar kesildi. Böylece Büyük Millet Meclisi saat 13. 45'te en yaşlı üye Sinop Mebusu Şerif Bey'in nutkuyla açılmış oldu.

Bu bayram, TBMM'nin açılışının birinci yılında kutlanmaya başlanan 23 Nisan Millî Bayramı ve 1 Kasım 1922'de saltanatın kaldırılmasıyla, önce 1 Kasım olarak kabul edilen, sonra 1935'te 23 Nisan Millî Bayramı'yla birleştirilen Hâkimiyet-i Milliye Bayramı ile Himaye-i Etfal Cemiyeti'nin 1927'de ilan ettiği ve ilki Atatürk'ün himayesinde düzenlenen 23 Nisan Çocuk Bayramı'nın kendiliğinden birleşmesiyle oluştu.

Atatürk, 23 Nisan 1924'te '23 Nisan' gününün bayram olarak kutlanmasını istemiş, bu tarihten 5 yıl sonra 23 Nisan 1929’da  da bu bayramı çocuklara armağan etmiş. Böylece 23 Nisan 1929 yılından bu yana Çocuk Bayramı olarak kutlanıyor.

1980 darbesi döneminde Millî Güvenlik Konseyi, bu bayrama resmî olarak "23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı" adını verdi. 

1979'da, ilk olarak altı ülkenin katılmasıyla uluslararası boyuta taşınan bu millî bayramımıza, ortalama olarak her yıl kırkın üzerinde ülkeden gelen ve Türk çocuklarının misafiri olan yabancı ülke çocukları katılıyor. Türkiye Dünya’da çocuklarına bayram hediye eden ve bu bayramı bütün dünya ile paylaşan ilk ve tek ülke.

Çocuk Bayramı savaş sırasında yetim ve öksüz kalan yoksul çocukların bir bahar şenliği ortamında sevindirilmesi amacını taşımaktaydı. Türkiye Radyo Televizyon Kurumu, UNESCO'nun 1979'u Çocuk yılı olarak duyurmasının ardından, 23 Nisan Çocuk Şenliği'ni uluslararası düzeye taşımış oldu.

Günümüzde bayrama birçok ülkeden çocuklar katılmakta, çeşitli gösteriler hazırlanmakta, okullarda törenler ve çeşitli etkinlikler düzenlenmektedir. Ayrıca 1933'te Atatürk'le başlayan çocukları makama kabul etme geleneği günümüzde çocukların kısa süreliğine devlet kurumlarının başındaki memurların yerine geçmesi şeklinde devam ediyor.

23 Nisan 1920, Türk milletinin iradesini temsil eden Birinci Büyük Millet Meclisi’nin açıldığı ve Türk halkının egemenliğini ilân ettiği tarih. Türk milletinin gelecek nesillere armağan ettiği bağımsızlığın ifadesi olan bir bayram. Her yıl yurdumuzda, yurtdışındaki temsilciliklerimizde, bütün kurumlarımızda, alanlarda ve okullarımızda çeşitli etkinliklerle kutlanarak 7 den 77'ye millî birliğimizin kenetlenmesini sağlamaktadır.

23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı milletimize ve bütün çocuklara kutlu olsun.