03 Mart 2021 Çarşamba REİS Gazetesi/sayı203...................................Str.1.1.1 Hedefleri(I)

Str.1.1.1 Hedefleri(I)

Stratejik plan önerimizin ilk aşamasında “Neredeyiz?” sorusu cevaplandırılmıştı. “GZFT” ya da “Durum Analizi” denilen bu safhada Susurluğun güçlü/zayıf yönleri ile karşı karşıya olduğu fırsat ve tehditler ortaya çıktı. Çalışmanın önemli bir yan ürünü de bu sonuçların 12 sektör/alan başlığı altında kümelendirilmiş olmalarıydı. Bir sonraki adım “Nereye ulaşmak istiyoruz?“ aşamasıydı. Öncelikle dayandığımız “Değerler” ve dikkate almamız gereken “Temel ilkeler” belirlendi. Ardından “misyon”umuz yani yüklenilen görev kaleme alındı. Bir sonrasında da “vizyon”umuz yani Susurluğun orta vadeli geleceği için tasarlanan ideal; “Yeşilelma” sembolüyle netleşti. Bu şekilde öngördüğümüz vizyonun üç temel ayağı vardı, bunlara “Temel amaçlar” adı verildi. Her temel amaç “stratejik amaçlar”a ayrıldı onlar da uygulama “stratejiler”ine. Böylece plan önerimizin stratejik kavramlarının temel yapısı ortaya konulmuş oldu. İkinci aşamanın son bölümünde ise güçlü yanların daha da güçlendirilmesini, zayıf yönlerin telafisini, fırsatlardan yararlanmayı ve tehditlerden korunmayı sağlayacak “hedefler” üzerinde çalışıldı. Bu hedefler aynı zamanda ilişkilendirildikleri temel amaç ve stratejik amaçlara ulaşmak üzere ilgili oldukları stratejilerin uygulanmasıyla gerçekleşebilecek istikametlerdi. Nitekim bu ilişki hedeflerin sistematik kodlanmasıyla da ifade edilmiş oldu. Yani her bir hedef hangi strateji uygulanarak, hangi stratejik amaç çerçevesinde ve hangi temel amaca hizmet edecek şekilde gerçekleşecek, üzerinde taşıdığı kodla belli.

Hedeflerin belirlenmesi, beraberinde birçok proje, program ve faaliyeti de işaret etmiş vaziyette. Zira güçlü yanların daha da güçlendirilmesi, zayıf yönlerin telafisi, fırsatlardan yararlanıp tehditlerden korunmak; strateji, hedef, proje, program ve faaliyet gibi araçları kullanmayı gerektiriyor. Sebebi de güçlü/zayıf yönler ile Fırsat/tehdit değerlendirmelerine dayanıyor. Dolayısıyla aslında ikinci aşamada hedefler belirlenirken “Ne yapacağız?” ve “Niçin yapacağız? soruları da cevaplandırılmıştı. Öte yandan stratejik plan önerimizin gerekçesini açıklarken “Nerede yapılacak?”, “Ne zaman yapılacak?” ve “Kim yapacak?” sorularını da toptan cevaplandırmıştık. “5n 1k” yöntemine göre geriye sadece “Nasıl yapacağız? sorusu kalmış bulunuyor. İşte şimdi bu aşamada hedefleri ilişkili oldukları temel amaç, stratejik amaç ve stratejiler bağlamında gruplar halinde ele alarak nasıl gerçekleştirilecekleri üzerinde çalışacağız. Hiç kuşkusuz bu noktada zaman zaman “temel değerler ve ilkelere” atıfta bulunmak işin “nasıl”ına ışık tutacak.  Ayrıca doğal olarak GZFT analizindeki 12 temel sektör/alan başlıklarına ve yeri geldikçe de “Kim yapacak?” sorusunun spesifik cevaplarına da yer vereceğiz.  Bu noktada bir konuya yeniden vurgu yapmaya ihtiyaç var. Stratejik plan yapılıp uygulamaya girdiğinde hareketin odak noktası “Stratejik plan ekibi” olacak. Bu ekip Sayın Kaymakam’ın liderliğinde ve gönüllülük esasıyla oluşmalı. Kent Konseyi çatısı altında içinde ilçe idarecilerinden de, Siyasi partilerden de, Ticaret odası, esnaf kuruluşları ve diğer sivil toplum kuruluşlarından alanında uzman gönüllülerden de üye bulunmalı. Plan yapılmasında da -biraz daha genişiyle- aynı ekip görev aldığından uygulamanın belirlenecek çekirdek kadro tarafından yürütülmesi en doğalı. Böylece söz konusu ekip plan uygulamasının Sekretaryasını yapacak, yürütme ve koordinasyonunu sağlayacak, ehliyetle izleyip değerlendirecek. Bu durumda elbette hedeflerin gerçekleştirilmesinde pek çok noktada “Kim yapacak?” sorusunun cevabını da bu ekipte bulacağız. O nedenle “Nasıl yapacağız?” aşamasında “Stratejik Plan ekibi”nin genel olarak “KİM?” sorusunu karşıladığını söyleyebiliriz.

Öncelikle “Yeşilelma” vizyonumuzun ilk ayağı olan “AMAÇ.1-BÖLGESİNDE YÜKSELEN, ÖNE ÇIKAN GELİŞMİŞ BİR SUSURLUK” temel amacımızla başlıyoruz. Bildiğiniz gibi onun da üç adet stratejik amacı vardı. Onlardan biri olan “StrA.1.1-Sosyal ve ekonomik kalkınma” için yalnızca “Str.1.1.1-Güçlü yanları ve fırsatları kullanma” stratejisi öngörülmüştü. Bu şu anlama geliyor: Belirlenmiş hedefler “Güçlü yanları ve fırsatları kullanma” stratejisi uygulandığında bizi “Sosyal ve ekonomik kalkınma” stratejik amacına götürecek. Böylece diğer iki stratejik amaçla birlikte “BÖLGESİNDE YÜKSELEN, ÖNE ÇIKAN GELİŞMİŞ BİR SUSURLUK” temel amacına ulaşabileceğiz. Üç temel amaç birleştiğinde da inşallah “Yeşilelma vizyonumuz” gerçekleşmiş olacak.

 “Str.1.1.1-Güçlü yanları ve fırsatları kullanma” stratejimizle bağlantılı olarak “01-NÜFUS VE SOSYAL HAYAT” başlığımız altında 2, “02-KONUM” başlığında 3, “03-KALKINMA VE TEŞVİKLER” başlığında 3, “04-ULAŞIM”  başlığında 3,  “05-LOJİSTİK” başlığında 2,  “06-ENERJİ VE DOĞAL KAYNAKLAR” başlığında 4,   “07-TURİZM” başlığında 11,  “08-SANAYİ” başlığında 8,  “09-TARIM VE HAYVANCILIK” başlığında 23,  “10-SAĞLIK” başlığında 3,  “11-EĞİTİM ve SPOR” başlığında 5,  “12- KENTLEŞME VE ÇEVRE” başlığında 4 adet olmak üzere toplam 71 hedef belirlenmişti. 

“01-NÜFUS VE SOSYAL HAYAT” başlığı altında güçlü yön “GY.01.1-Henüz çok yaşlanmamış bir nüfus” ve fırsat olarak da “FRS.01.1-Göç baskısının olmaması” değerlendirilmişti. Bu bağlamda öngörülen “HDF.1.1.1.01-Orta yaşın deneyimlerinden daha etkin yararlanmak” hedefi Susurluk dışında yaşayan birikimli insanlara ve ilçede mukim halen çalışma gücü ve enerjisi bulunan orta yaş grubundaki insanlarımıza bir çağrı yapmayı gerektiriyor. Susurluk’ta veya dışarda “DEĞ.5-Yetiştirdiğimiz değerli insanlar” var. Henüz çok yaşlanmamış bir nüfusa sahibiz. Bu yönümüzden niçin yararlanmayalım ki? Özellikle yeni yatırımlar, tesisler, oluşumlar ve sivil toplum kuruluşları için onların deneyiminden yararlanarak güç toplayabiliriz. Böyle başlanırsa kısa sürede yetişen nitelikli gençler onlardan bayrağı devralacaklardır. Bu konudaki ilkemiz “İLK.1-Önce insan, önce Susurluğun geleceği, Önce Vatan” olmalı. Bu alandaki ikinci hedef; aşamalı olarak “HDF.1.1.1.02-Genç nüfus oranını arttırmak” idi. Çok geç kalınmadan yaşlanma ve genç nüfus kaybı sorununa önlem almalıyız. Henüz çok yaşlanmamış bir nüfusun içinde %27-28’ler civarında olan genç nüfusumuzu %30’un altına düşürmememiz gerekiyor. Bu konudaki verilerin izlenmesi ve raporlanması ilçe Nüfus Müdürlüğü görev alanında. Şayet bu mümkün olmaz ise orta vadede yeni iş sahalarının açılması şimdilik fırsat gibi görünen “FRS.01.1-Göç baskısının olmaması”nı tersine çevirebilir. Bu defa dışardan işgücü gelmesi Susurluk için sosyal hayatta da bir tehdit haline gelebilir. Bu nedenle henüz “DEĞ.10-Cazip yatırım imkânları” önümüzdeyken ihtiyaç olan nitelikli çalışma gücünü sağlayabilmemiz gerekiyor. Burada da “İLK.4-Planlı değişim dönüşüm” ilkemiz bize ışık tutacak. Neticede her iki hedefin de gerçekleşebilmesi Stratejik plan ekibi, Kaymakamlık, Belediye, Sivil toplum kuruluşları ve Siyasi partilerin  “İLK.3-Amaç Birliğine riayet” ve “İLK.5-Birlikte başarmak” ilkeleri etrafında güç ve iş birliği yapmalarına bağlı.

Hatırlanacak olursa “GZFT.02-KONUM” başlığı altında belirlenmiş güçlü yön “GY.02.1-İstanbul, İzmir, Bursa gibi büyük merkezlere yakınlık” idi. Bunun yanında karşımızda “FRS.02.4-Büyük merkezler ortasındaki konumu” ve “FRS.02.1-Balıkesir’in büyükşehir olması” gibi iki önemli fırsat görünüyordu. Öte yandan “THD.02.1-Bursa-İzmir-İstanbul gibi büyük şehirlerin bölgemizde var olan çekim gücü ve yakınlığının ilçe üzerinde olumsuz etkileri” ve “THD.02.2-Bandırma, Gönen, Kemalpaşa ve Karacabey gibi daha fazla yatırım çeken ilçelere yakınlık” faktörleri de ilçemiz için birer risk unsuru olarak değerlendirilmişti. Böyle olunca “KONUM” başlığı altında  “Str.1.1.1-Güçlü yanları ve fırsatları kullanma” stratejimiz uyarınca “HDF.1.1.1.03-Büyük kentlere yakınlığımızı avantaja dönüştürmek” , “HDF.1.1.1.04-Büyük şehir kapsamında alt ve üstyapı projelerinden maksimum oranda yararlanmak” ve “HDF.1.1.1.05-Susurluğun kendine özgü, cazip ve mukayeseli üstünlüklerini öne çıkaracak projeler üretmek” şeklinde üç adet hedef belirlenmişti. Görüldüğü üzere bu hedeflerin öngörülmesinde en başta gelen sebep; güçlü yönleri daha da güçlendirmek, fırsatlardan yararlanmak ve karşımıza çıkabilecek tehditlerden korunabilmek.  Yani “Güçlü yanları ve fırsatları kullanma” stratejimizin uygulanması. Öte yandan bu hedefler “DEĞ.8-Fabrika, marka ve tesislerimiz”, “DEĞ.9-Ulaşım ağları üzerindeki konumumuz” ve “DEĞ.10-Cazip yatırım imkânları” şeklinde tespit edilmiş temel değerler üzerine oturtuldular. Ayrıca bu hedeflerin gerçekleştirilmesinde “İLK.2-İstikamet üzere olma” ve “İLK.3-Amaç Birliğine riayet” ilkelerimizin dikkate alınması gerekiyor. Şayet her hamlemizde büyük kentlere yakınlığımızın bilincinde olabilirsek,  Büyük şehir kapsamında alt ve üstyapı projelerinden maksimum oranda yararlanabilirsek “StrA.1.1-Sosyal ve ekonomik kalkınma”mıza katkı sağlamış oluruz. Öte yandan bu avantajın üstüne bir de Susurluğun kendine özgü, cazip ve mukayeseli üstünlüklerini öne çıkaracak projeler üretebilirsek KONUM alanında çok daha güçlü hale gelebilir, vizyonumuzun “AMAÇ.1-BÖLGESİNDE YÜKSELEN, ÖNE ÇIKAN GELİŞMİŞ BİR SUSURLUK” temel amacına yaklaşabiliriz. Bu hedeflerin gerçekleşmesinde de Stratejik plan ekibi, Kaymakamlık, Belediye, Sivil toplum kuruluşları ve Siyasi partilerin güç ve iş birliği gerekli. Mesela Büyük şehir kapsamında alt ve üstyapı projelerinden Susurluğun maksimum oranda yararlanması noktasında siyasi gücün desteği ve katkısını almanın ne kadar önemli olduğu açık. O nedenle böyle durumlarda siyasi ilişkilerin Susurluğun lehine en etkin bir şekilde yürütülmesi gerekiyor. Büyükşehir yasası ile merkez ilçede bulunan belediye ile toplam 54 mahallenin Büyükşehir hizmetlerinden doğrudan faydalanma imkânı var. Önümüzdeki süreçte bütünüyle Balıkesir ilini yetki ve sorumluluk alanında gören daha aktif bir Büyükşehir göreceğiz. Bu nedenle artık siyasi destek, yatırım planlama, altyapı ve üst yapı hizmetlerinde farkın fark edileceği bir aşamaya geldik. Tüm köy-mahallelerimize kentsel hizmetlerin ulaştırılması ve mekânsal kalitenin artırılmasını görebileceğimiz bir süreçteyiz. Bu durum elbette ilçemiz için değerli bir fırsat. Ayrıca Susurluğun kendine özgü, cazip ve mukayeseli üstünlüklerini öne çıkaracak projeler konusunda mutlaka GMKA ile işbirliği yapılmalı. Zira bu bölgede olmamızın ve yakınlıklarımızın avantajları gibi dezavantajları da gelecekte üzerimizdeki etkisini sürdürmeye devam edecek. Önemli olan fırsatlardan daha fazla yararlanabilmek, oluşan olumsuzlukları ise en aza indirebilmek. Bu da Susurluğun bölgesinde yükselen, öne çıkan gelişmiş bir Susurluk’la mümkün. Dikkatlice bakılırsa muhakkak her yörenin kendine özgü mukayeseli üstünlükleri var, Susurluğun da. Bütün iş bunları öne çıkarıp değerlendirebilmek. Seçme değerlendirme ve proje önerisine dönüştürebilmek için Kent konseyi bünyesinde özel bir tarama çalışması yapılabilir. Daha sonra da stratejik plan ekibi tarafından yapılacak projeler desteği için GMKA’na sunulabilir. Böylece anılan hedefin somut uygulama alanı kabul edilen projeler olacaktır.

yyalcin3@gmail.com