| Felaketler yılı 2020 Acısıyla tatlısıyla ama çoğunlukla felaketler yılı olarak hatırlayacağımız 2020 devam ediyor. 2020 yılına girdiğimizden beri çığ, deprem, yangın, uçak düşmesi, koronavirüs, çekirge istilası, göktaşı ve meteor düşmesi gibi pek çok olay meydana geldi. Yılın en büyük felaketi Corona pandemisi olmakla beraber peş peşe gelen seller, yanardağ patlaması ve en son Beyrutta meydana gelen A.Nitrat infilaki gibi olağanüstü olaylar da dünyayı şaşırtmaya devam ediyor. |
07 Ocak 2020
ABD'den Bağdat'a yapılan hava saldırısında İran Kudüs Güçleri Komutanı Kasım Süleymani ve Haşd-i Şabi komutanı Ebu Mehdi el Mühendis'in öldürüldü. Ortadoğu’da dengeleri değiştirecek ve ABD ile İran’ın arasında var olan gerilimi daha da tırmandıran suikast sonrası ülkesinde kahraman olarak görülen Süleymani’yenin cenazesi oluşan izdiham nedeniyle birkaç gün boyunca gömülemedi. İzdihamda 50 kişi hayatını kaybetti. İran ve ABD arasında tansiyon arttı. İran Devrim Muhafızları Ordusu, ABD'nin Irak'taki el Esed Hava Üssü'nü onlarca balistik füze ile vurduğunu açıkladı. Pentagon, saldırıda hiçbir askerinin zarar görmediğini açıkladı. İran tarafından yapılan açıklamada, ABD'nin karşılık vermesi durumunda İran tarafından "çok daha sert ve ezici" karşılık verileceği uyarısında bulunuldu.
08 Ocak 2020
İki ülke arasındaki gerginliğin ilk kurbanı Ukrayna Havayolları oldu. Ukrayna Havayollarına ait yolcu uçağı kalkıştan bir süre sonra düştü, 176 yolcu hayatını kaybetti. 167 yolcu ve 9 mürettebatın bulunduğu uçaktan sağ kurtulan olmadı. İlk yapılan açıklamalar uçağın teknik arıza nedeniyle düştüğü yönündeydi; ancak İran'dan kalkan uçağı ABD füzesi sanan İran'ın düşürdüğü ortaya çıktı. İran özür diledi. İran Genelkurmay Başkanlığı 11 Ocak'ta yaptığı açıklamada, Ukrayna Havayollarına ait yolcu uçağının "hassas askeri bir noktanın" üzerinden geçerken "insani hata" sonucu hava savunma sistemi tarafından yanlışlıkla düşürüldüğünü duyurdu.
Son dönemin en büyük yangınlarından birisi Avustralya’da meydana geldi. 2019 yılının Eylül ayında başlayan yangın kontrol altına alınamayınca bir milyardan fazla hayvan hayatını kaybetti. Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) Avustralya, yaptığı en son açıklamada 1,25 milyar hayvanın direkt yangınlarda ya da yangınlardan ötürü hayatını kaybettiğini tahmin ettiklerini belirtti. Ocak ayında etkisini arttıran yangınlarda 28 kişi öldü, 10.3 milyon hektar alan yok oldu, yaklaşık 2 bin ev küle döndü. Kuraklıkla mücadele eden Güney Avustralya'da su kaynaklarını tükettiği gerekçesiyle yaklaşık 10 bin yabani devenin helikopterlerden ateş edilerek itlaf edilmesine karar verildi. Ülke yangınların ardından sel felaketi, kum fırtınası ve ceviz büyüklüğünde doluyla karşılaştı. 2017’den beri yükselen sıcaklıklar, düşük yağış ve kuraklık koşulları sebebiyle yaşanan felaketleri eski Avustralya başbakanı Kevin Rudd “ulusal kıyamet” olarak adlandırdı.
09 Ocak 2020
2020'nin en büyük felaketi Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıktı. Başta tanımlanamayan bir virüs olan Kovid-19 hızla dünyaya yayıldı ve dünya çapında hasara ve paniğe yol açtı.
13 Ocak 2020
Filipinler'de Taal Yanardağı yeniden faaliyete geçti. Kül ve duman püskürten yanardağda ikinci bir patlama daha meydana geldi. Patlamadan bu yana yanardağ çevresinde toplam 52 volkanik deprem kaydedildi. Çıkan küllerin 100 kilometre kuzeye yayıldığı ve başkent Manila'nın güneyinde görüş alanını etkilediği ifade edildi. Patlamanın ardından can veya mal kaybının yaşanmadığı Taal Yanardağı bölgesinde yaşayan 6 bin 346 kişi tahliye edildi. Manila Uluslararası Havalimanı'ndaki iç ve dış hat uçuşları da patlama nedeniyle geçici süreliğine ertelendi.
14 Ocak 2020
Pakistan kontrolündeki Keşmir'de yaşanan yoğun kar yağışı sonucu meydana gelen çığ felaketinde 108 kişi hayatını kaybetti, 176 kişi de yaralandı.
22 Ocak 2020
Manisa’nın Aksihar ilçesinde 5.4 büyüklüğünde deprem meydana geldi.
24 Ocak 2020
22 Ocak’ta Manisa’nın Aksihar ilçesinde meydana gelen 5.4 büyüklüğündeki ilk depremin ardından kent aylardır irili ufaklı depremlerle sarsılıyor. Bugüne kadar bölgede 5 binin üzerinde irili ufaklı deprem meydana gelirken, bazı depremler İzmir, Balıkesir ve İstanbul’dan da hissedildi. Bölge halkının tedirginliği sürüyor.
Aynı akşam Türkiye bir kez daha deprem gerçeğiyle yüzleşti. 24 Ocak 2020’de Elazığ’ın Sivrice ilçesinde 6,8’lik deprem Türkiye’yi derinden sarstı. Derinliği 6,75 kilometre olan depremde 37’si Elazığ’da, dördü Malatya’da olmak üzere en az 41 kişi hayatını kaybetti,1466 kişi de yaralandı. Arama-kurtarma çalışmaları sonucunda 45 kişi enkazdan sağ çıkarıldı. Depremden izleyen günler içerisinde binden fazla artçı deprem yaşandı. Bu depremlerin en büyüğü 5,4 olarak ölçülürken, 4 üzerindeki artçı sarsıntıların toplam sayısı da 22 oldu. Kentin yüzde 30’unu etkileyen sarsıntının ardından binlerce kişi eksi 15 derecelere düşen kış soğuğunda çadırlarda yaşam mücadelesi verdi.
26 Ocak 2020
Türkiye Suriyeli mültecilere Avrupa’ya gitmeleri için sınır kapılarını açtı. Sınır kapılarının açıldığı yönündeki haberler sonrası Avrupa'ya geçme hayalleriyle Yunanistan'a akın eden Suriyeliler burada sert müdahalelerle karşılaştılar. Bir Yunanistan Sahil Güvenlik Teknesi İçinde Çocukların da Bulunduğu Mülteci Botunu Batırmaya Çalıştı.
Brezilya'nın güneydoğusunda bulunan Minas Gerais eyaletinde şiddetli yağışlar sonrası meydana gelen sel ve toprak kaymalarında ölü sayısı 53'e yükseldi. Aşırı yağışların son 48 saattir en fazla etkilediği eyalet olan Minas Gerais'te son 110 yılın rekor yağış miktarı kaydedildi. Yağışların eyalette yol açtığı sel ve toprak kaymalarında şu ana kadar 37 kişi yaşamını yitirirken, 25 kişinin kayıp olduğu bildirildi. Bölgede tahliye edilen kişi sayısının ise 17 bine ulaştığı açıklandı.
27 Ocak 2020
Afganistan'da Ariana Afgan Havayolları'na ait bir uçağın Gazne bölgesinde düştüğü bildirildi, Kabil'e gittiği belirtilen uçakta kabin ekibi dahil 83 kişinin bulunduğu belirtiliyor. Düşen uçağın ABD Hava Kuvvetlerine ait olduğu açıklandı. ABD Hava Kuvvetleri Sözcüsü Albay Sonny Leggett, uçağın "düşman ateşiyle" düştüğü yönünde herhangi bir emarenin olmadığını açıkladı. Taliban ise uçağı kendilerinin düşürdüğünü iddia etmişti.
28 Ocak 2020
ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS) ve Uluslararası Tsunami Bilgi Merkezinden yapılan açıklamada, Küba ve Jamaika arasındaki bölgede 7,7 büyüklüğünde bir deprem meydana geldiği belirtildi. Deprem sonrası Küba, Jamaika ve Cayman Adaları için tsunami uyarısı yapıldı.
5 şubat 2020
Türkiye’nin yüreğini yakan başka bir afet haberi ise Van’dan geldi. Van’ın Bahçesaray ilçesinde 4-5 Şubat 2020 tarihlerinde iki farklı çığ felaketi yaşandı. Van-Bahçesaray karayolunda üzerine çığ düşen minibüsteki 2 kişiyi kurtarma çalışmaları sürerken, can kurtarmaya gidenler bölgeye düşen ikinci çığda canlarından oldu. 11 asker, 9 korucu, 2 itfaiye erinin aralarında bulunduğu 41 kişi hayatını kaybetti.75 kişi de yaralandı.
Pegasus Havayolları’nın İzmir-İstanbul seferini yapan uçağı, 5 Şubat akşamı Sabiha Gökçen Havalimanı’na inişi sırasında pistten çıktı. İçinde ikisi bebek 177 yolcu ve altı mürettebat bulunan uçak savrularak üçe bölündü. Kazada üç kişi öldü, 180 kişi yaralandı.
İdlib’te ateşkes kararına uymayan Rusya destekli Suriye Rejim ordusu, gönderilen Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) unsurlarına yoğun topçu atışı ile saldırdı. Saldırıda, 7 asker ve bir sivil personel şehit oldu. Saldırının ardından TSK’ya ait Fırtına obüsleri ve topçuları rejim mevzilerini ağır şekilde vurdu.
27 Şubat 2020
Rusya destekli Suriye Silahlı Kuvvetleri, İdlib’de 400 askerin bulunduğu Türk Silahlı Kuvvetlerine ait piyade taburuna hava saldırısı düzenledi. Saldırıda 36 Türk askerimiz şehit düştü.
22 Ocak’ta Manisa’nın Aksihar ilçesinde meydana gelen 5.4 büyüklüğündeki ilk depremin ardından kent günlerdir sallanmaya devam ediyor. Zaman zaman 4’ün üzerine de çıkan sarsıntılar İzmir, Balıkesir ve İstanbul’dan da hissedilirken bölgedeki vatandaşların tedirginliği sürüyor.
02 Mart 2020
Ukrayna'da bulunan ve milyonlarca kişinin hayatını olumsuz etkileyen Çernobil Nükleer Santrali'nin çevresindeki radyasyon seviyesi orman yangını sebebiyle 16 kat arttı. Ukrayna'da bulunan ve 34 yıl önce yaşanan facia sonrası milyonlarca kişinin hayatını olumsuz etkileyen Çernobil Nükleer Santrali'nin civarında radyasyon seviyesinde artış yaşandı.
11 Mart 2020
Dünya Sağlık Örgütü, Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıkan yeni tıp koronavirüsü küresel salgın yani 'pandemi' ilan etti.
Virüs şu anda dünyanın 180 ülkesine yayılmış durumda ve 20 milyondan fazla insana bulaştı. 10 Ağıustos itibariyle 720 binin üzerinde can kaybı var.
10 Nisan 2020
Doğu Afrika’da son 70 yılın en büyük çöl çekirgesi istilası gerçekleşti. Çekirge istilası, Afrika’da başladıktan sonra yayılım gösterdi ve dünya gündemine girdi. BM, Kovid-19 salgınıyla mücadele etmeye çalışan Doğu Afrika ülkelerinin gelecek yağmur döneminde öncekilerin 20 katı büyüklükte bir çekirge istilasıyla karşılaşabileceğini bildirdi.
11 Nisan 2020
ABD'nin Minneapolis kentinde elleri kelepçelenerek yüz üstü yere yatırılan George Floyd 'Nefes alamıyorum' demesine rağmen polisin sert müdahalesi nedeniyle hayatını kaybetti.
8 Mayıs 2020
Geçtiğimiz aylar içerisinde Afrika'da görülen Çekirge İstilasına ilişkin BM tarafından yapılan yeni uyarı kapsamında Çekirge İstilasında 3. dalganın olacağını ve 3. dalga sürünün 4 kat daha büyük olacağı duyuruldu. İlk istilanın ardından ikinci dalgada gelen Çekirgelerin daha büyük ve saldırgan olduğu duyuruldu. İstilacı çekirgeler son olarak İran ve Irak’ta ortaya çıktı. Orta Asya coğrafyasında görülen bu olayda, yaklaşık 85 milyon çekirge birlikte hareket etti. Türkiye'yi 'teğet geçen' olaydan, İran, Irak, Yemen etkilendi.
26 Mayıs 2020
Pakistan Uluslararası Havayolları'na ait Airbus A320 tipi yolcu uçağı Cuma günü Karaçi kentinde bir yerleşim alanına düştü. PK8303 sefer sayılı uçak 8'i mürettebat 99 kişi taşıyordu. Lahor'dan Karaçi'ye giden uçak ikinci iniş denemesinde düştü. 97 kişi hayatını kaybetti, 2 kişi sağ kurtuldu. Uçakta ölenlerin kimlik tespit çalışmaları devam ederken, yakınlarını kaybedenler ise yaralarını sarmaya çalışıyor. Kazanın nedeni henüz bilinmiyor.
02 Haziran 2020
George Floyd'un öldürülmesinin ardından ABD'de geniş çapta protestolar düzenlendi. Binlerce göstericiye polis biber gazı, plastik mermi ve ses bombalarıyla karşılık verdi. ABD'de Gözaltına Alınırken Hayatını Kaybeden George Floyd İçin 'Siyahileri Öldürmeye Son Verin' diyen halk Sokağa Döküldü.
14 Temmuz 2020
Asya'nın en uzun, dünyanın Nil ve Amazon'dan sonra üçüncü en uzun nehri olan Yangtze Nehri'nde sular yükselerek sele neden oldu. Çin'deki sel felaketinde ikinci seviye alarma geçildi. Yetkililer can kaybının 140’ı geçtiğini açıkladı. Yangtze Nehri ve çevresinde son 50 yılın en şiddetli yağışlarının neden olduğu sel binlerce kişiyi evinden etti, maddi zararın ise yüzlerce milyon dolar olduğu ifade edildi. Yangtze Nehri'nin geçtiği Hubey eyaleti, selden en çok etkilenen bölgelerden oldu. Corona virüsünün merkezi Wuhan'ın da bulunduğu bölgeye yardım ve kurtarma çalışmaları için askerler sevk edildi.Sel suları birçok kentte evlerin çatısına kadar yükselirken, uzmanlar son yıllarda yapılan barajların nehir ve göllerin arasındaki bağlantıyı kestiğini ve selleri daha da kötü hale getirdiğini açıkladı.
5 Ağustos 2020
Beyrut'taki limanda 2 bin 700 ton amonyum nitratın patlamasıyla kent felaketi yaşadı. Patlamada 137 kişi yaşamını yitirirken, 5 bin kişi de yaralandı. Öte yandan kentte milyarlarca dolar maddi hasar meydana geldi. Bir binanın çatısından kaydedilen görüntülerde, patlama anı kameralara yansıdı. Patlamayla birlikte yayılan şok dalgasının yüksek apartman bloklarının camlarını havaya uçurduğu Yüksek Savunma Konseyi, başkentte 2 hafta olağanüstü hal (OHAL) ilan etti.
|
2020'deki gök olayları 2020 olağanüstü olayların peş peşe yaşandığı bir yıl oldu. Meteor yağmurları da bunlardan biri. Temmuz ortasından Ağustos ortasına kadar her gece izlenebildi. Dünya atmosferine çarpan meteorların sayısının artması ile oluşan olay, meteor yağmuru ya da yıldız kayması olarak adlandırılıyor. Meteor yağmurunun doruğa çıktığı tarihse bugün, yani 12 Ağustos gecesi olacak. Parçalanan meteor sayısı saatte 80’i bulabiliyormuş. |
Bu gece Ay’ın %47’si aydınlanmış durumda. Işık kirliliğinden uzak bir yerde ve berrak bir gökyüzünde maksimum 50-75 göktaşı görülebilirmiş. En ünlü meteor yağmuru işte bu 12-13 Ağustos’ta doruğa çıkan Perseid yağmuru. Perseid göktaşı yağmurunun kaynağı bir kuyrukluyıldız. Swift-Tuttle adı verilen bu kuyrukluyıldız güneş etrafındaki yörüngesini 133 yılda tamamlıyormuş.
Göktaşlarının gökyüzünde ortaya çıktığı noktaya saçılma noktası deniyor. İşte bu saçılma noktası 12 Ağustos akşamı güneş’in batışından sonra kuzeydoğu ufkunun üzerinde ortaya çıkacak. Ancak göktaşlarını izlemek için yine de en iyi zaman, saçılma noktasının ufkun üzerinde en yüksek noktaya ulaştığı şafak vakti öncesi.
2020 yılında gerçekleşen 8 göktaşı yağmurundan ilki Quadrantid (Dörtlük) Göktaşı Yağmuru, yılbaşının hemen ardından 2-3 Ocak tarihlerinde izlendi. Yapılan gözlemlere göre bu göktaşı yağmurunda saatte ortalama 40 göktaşı görülebildi. Lyrid (Çalgı) Göktaşı Yağmuru ismiyle bilinen bir başka göktaşı yağmuruna, 1861'de keşfedilen Thatcher Kuyruklu Yıldızı'nın geride bıraktığı parçaların sebep olduğu belirtiliyor. Ülkemizden de gözlemlenebilen Lyrid (Çalgı) Göktaşı Yağmuru'nda saatte ortalama 20 göktaşı görüldü.
Yine ülkemizden de izlenebilen bir göktaşı yağmuru olan Eta Aquarid (Eta Kova) Göktaşı Yağmuru, 5-6 Mayıs tarihlerinde gerçekleşti. Halley Kuyruklu Yıldızı'nın geride bıraktığı parçaların sebep olduğu belirtilen Eta Aquarid (Eta Kova) Göktaşı Yağmuru'nda saatte ortalama 60 göktaşı görülebiliyor. Bu göktaşı yağmuru en net Güney Yarımküre'de izlenebildi. 27-28 Temmuz tarihlerinde Ülkemizden de gözlemlenebilen Delta Aquarid (Delta Kova) Göktaşı Yağmuru 27 Temmuz gecesinde başlayarak 28 Temmuz sabahına doğru aktivitesini arttırdı ve aynı günün gecesinde son buldu. Delta Aquarid (Delta Kova) Göktaşı Yağmuru'nda saatte ortalama 20 göktaşı gözlemlenebildi.
2 Ekim'de başlayacak olan Orionid (Avcı)Göktaşı Yağmuru’nun aktivitesinin en yüksek olduğu tarihim 20 ve 21 Ekim olacağı öngörülüyor. Saatte ortalama 20 adet göktaşının geçişine sahne olacak göktaşı yağmuru, ülkemizden de izlenebilecek. 6-30 Kasım tarihleri arasında gerçekleşmesi beklenen Leonid (Aslan) Göktaşı Yağmurunun aktivitesi 17 Kasım tarihinde maksimum düzeye ulaşacak. Leonid Göktaşı Yağmuru'nda saatte ortalama 15 göktaşı gözlemi yapılabileceği tahmin ediliyor. 13 ve 14 Aralık tarihlerinde ülkemizden gözlemlenebilecek Geminid (İkizler) adlı son göktaşı yağmuru diğerleri arasında en çok göktaşını göreceğimiz bir gök olayı. Göktaşı Yağmuru'nda saatte ortalama 120 göktaşı gözlemi yapılabileceği belirtiliyor.
Yılın ilk Süper Ay’ı 9 Şubat’ta, diğerleri ise 9 Mart, 8 Nisan ve 7 Mayıs’ta gözlendi. Ay’ın normalde olduğundan çok daha büyük ve parlak görülmesi olayı “Süper Ay” olarak adlandırılıyor. Ay’ın Dünya etrafındaki yörüngesi elips şeklinde olduğu için yerküreye mesafesi yıl içinde değişiyor. İşte ay Dünya’ya en yakın olduğu zaman dolunay durumunda veya ona yakınsa süper ay meydana geliyor.
5-6 Haziranda gerçekleşen ikinci Parçalı Ay Tutulması 2020'nin ilk Ay tutulması gibi ülkemizden gözlenebildi. Bu tutulmanın Türkiye dışında Avustralya, Antarktika, Asya, Afrika, Avrupa, Hint Okyanusu, Atlantik Okyanusu’nun güneyi ve Pasifik Okyanusu’nun batısından da izlendi. Tutulmanın en net görüleceği orta evre ise ülkemizde 22.25’te meydana geldi. 5 Temmuzda meydana gelen yılın üçüncü Parçalı Ay Tutulması ilk iki parçalı Ay tutulmasının aksine ülkemizden görülemedi. Bu tutulma ise; Afrika’nın büyük bölümü, Avrupa’nın batısı, Antarktika, Kuzey ve Güney Amerika ile Atlantik Okyanusu’ndan gözlenebildi. 2020 yılının dördüncü ve son parçalı Ay tutulmasının 30 Kasım akşamında gerçekleşeceği öngörülüyor. Ancak ülkemizden görülemeyecek.
2020 yılının ilk Parçalı Güneş Tutulması 21 Haziranda meydana geldi. Greenwich Zamanı'na göre 03.46 ve 09.34 saatleri arasında gerçekleşen bu tutulma ülkemizden de gözlenebildi. Ancak Güneş’in az bir kısmı Ay tarafından örtülmüştü. Yılın son gök olayı 14 Aralıkta gerçekleşecek Tam Güneş Tutulması. Oldukça önemli bir gök olayı olan tam Güneş tutulması, ne yazık ki bu sene ülkemizden görülemeyecek. Greenwich Zamanı'na göre 13.34 ile 18.53 saatleri arasında gerçekleşecek tutulma, Güney Amerika, Antarktika, Pasifik Okyanusu, Atlantik Okyanusu’nun güneyi ve Afrika’nın güneydoğusundan izlenebilecek.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder