07 Ekim 2020 Çarşamba REİS Gazetesi/sayı182.................................Yeşilelma

Yeşilelma

Bu hafta sırada ‘Vizyon’ cümlemizin ‘Beş(N) Bir(K)’formülü uygulanarak irdelenmesi var. 5N 1K yöntemi daha önce de değindiğimiz gibi pek çok alanda konunun masaya yatırılması ve analizi için kullanışlı bir formül. Bu şekilde ele alınan her mesele beş temel soruda tahlil edilmiş ve daha iyi anlaşılmış oluyor. Yöntemin ilk adımı “Ne?” sorusu. Ele alıp incelediğimiz şey nedir?: Vizyon üzerinde çalışıyoruz. Bildiğiniz gibi geçen hafta Susurluğumuzun gelecek vizyonunu netleştirmiştik. Neticede önerdiğimiz vizyon cümlesi; ‘DAHA İLERİ, GÜÇLÜ, GELİŞMİŞ, REKABETÇİ, ÜRETKEN VE İTİBARLI BİR CAZİBE MERKEZİ OLARAK; BÖLGESİNDE YÜKSELEN, İYİ İNSANLARIN YAŞANABİLİR ŞEHRİ YEŞİL SUSURLUK’ olarak paylaşılmıştı. Ayrıca bu kısa cümlenin aslında bir baş levha olduğunu, onun altında daima: ‘Daha fazla değer üreten, Daha adil paylaşan, Değerlerini koruyup geliştiren, Güçlü yanlarını ve fırsatları kullanarak mevcut üretim tesislerini çoğaltan, OSB ve Lojistik bölge kurulmasını sağlayarak istihdamı arttıran, konum, doğal kaynak ve çevre imkânlarını değerlendirerek sosyal ve ekonomik kalkınmasını başaran, İnsan odaklı, Gençlerin ve çocukların önemsendiği, Çevre duyarlılığına sahip, Özgün, Öncü, Nitelikli insan yetiştiren..’ açıklamasının olacağı da belirtilmişti. Kaldı ki bu açıklamaların içinde bazı ‘Stratejik amaçlar’, ‘Stratejiler’, ‘Değerler’, ‘İlkeler’ ve ‘Hedefler’ de görebiliyoruz. Bu noktada dayandığımız ‘değerler’in: ‘İyilik, vatana sadakat, Misafirperverlik, Yardımseverlik, Yetiştirdiğimiz değerli insanlar, Yöresel ürünlerimiz, El sanatlarımız, Fabrika, marka ve tesislerimiz, Ulaşım ağları üzerindeki konumumuz, Cazip yatırım imkânları ve Bozulmamış doğal çevre’olduğunu hatırlayalım. Yine yolculuğumuzun ‘temel ilkeleri’nin de’: ‘Önce insan, önce Susurluğun geleceği, Önce Vatan, İstikamet üzere olma, Amaç Birliğine riayet, Planlı değişim dönüşüm ve Birlikte başarmak’ şeklinde sıralandığını belirtelim.

İkinci soru “Niçin?” Yani neden bir ‘vizyon’ cümlemiz var?: Vizyon kelimesi geniş görüş, gelecek öngörüsü anlamına geliyor. Sanki oradaymışız gibi, gelecekte ulaşmak istediğimiz durumu tanımlayan bir ideal tasviri. O tasavvura dair şimdiden paylaşılan bir resim gibi. İçinde bulunduğumuz mevcut sorunların üstesinden gelinebildiği takdirde arzu ettiğimiz geleceğin neye benzediğini anlatıyor. Ulaşılmak istenen yer ve durumu, bunun için ilerlenecek yönü tarif ediyor. Neleri yapmak istediğimizi, nasıl yapabileceğimizi dile getiriyor. Böylece neticede ‘Nereye ulaşmak istiyoruz?’ sorusunun cevabını özetlemiş, kendimiz ve şehrimiz için nasıl bir gelecek öngördüğümüzü özgün bir ifadeyle ortaya koymuş oluyoruz. Bir geminin açık denizde pusulasız yol alması mümkün mü? Aracınızın uzun farları olmadan gece yola çıkar mısınız? Bir şirket gelecek için hesap-kitap yapmazsa akıbeti ne olur sizce? Gelecek tasavvuru olmayan bir siyasi fikre ya da lidere taraftar olur musunuz? İşte vizyon yola çıkanlar için böylesine önemli. Bir tür ‘Kızılelma’ ya da bu kavramı Susurluğa uyarlarsak bizim için gelecek hedeflerimizi temsil eden bir ‘Yeşilelma’ gibi. Bizim bu noktada çerçeve önerimiz; ‘Susurluğun içinde bulunduğu olumsuz gidişi orta vadede durdurup olumluya çevirmek ve gelecekteki değişim ve dönüşümü planlayabilmek’tir. Bu nedenle 5018 sayılı yasadan sorumlu tüm kurum ve kuruluşlar gibi bir bütün olarak Susurluğun geleceği de stratejik planlama yöntemi ve stratejik yönetim yaklaşımı ile ele alınmalıdır.

    “Nasıl?” sorusu ele alınan konuyu neredeyse test ediyor. Nasılını izah edemeyen bir fikir güven eşiğini geçemez. Bu anlamda bizim Susurluk için önerdiğimiz vizyon kendi içinde bu açıklamayı yapıyor zaten. Öncelikle vizyonumuzu oluşturan ‘DAHA İLERİ, GÜÇLÜ, GELİŞMİŞ, REKABETÇİ, ÜRETKEN VE İTİBARLI BİR CAZİBE MERKEZİ OLMAK’ ile ‘BÖLGESİNDE YÜKSELEN, İYİ İNSANLARIN YAŞANABİLİR ŞEHRİ YEŞİL SUSURLUK’ cümleciklerini ele alalım. Burada özetlenen ve açıklamasında da dile getirilen hususlar bizatihi vizyonun gerçekleşmesi için ifade edilmiş belli başlı bazı ‘STRATEJİK AMAÇ’ ları da içeriyor. Neden? Çünkü bu amaçlar gerçekleşirse vizyona da ulaşılmış olur da ondan. Bu anlamda dizilimde yer alan her bir kavram başlı başına ‘Stratejik’ bir ‘Kızıl(Yeşil)elma’ gibi. Ulaşılmak istenen, varılmak istenen ülkü ve idealleri ifade ediyorlar. Biraz düzelterek yeniden yazacak olursak buradan üç adet temel Stratejik amaç çıkarmak mümkün: ‘Bir cazibe merkezi olarak BÖLGESİNDE YÜKSELEN GELİŞMİŞ BİR SUSURLUK’, ‘Nitelikli insan yetiştirerek; DAHA İLERİ, GÜÇLÜ, REKABETÇİ, KALKINMAYI BAŞARMIŞ ÜRETKEN BİR SUSURLUK’ ve ‘İnsanların sağlıklı, mutlu, umutlu ve huzur içinde yaşadığı; itibarlı ve YAŞANABİLİR YEŞİL BİR SUSURLUK’. Öte yandan ‘Daha fazla değer üreten, daha adil paylaşan, değerlerini koruyup geliştiren’, ‘Güçlü yanlarını ve fırsatları kullanarak Mevcut üretim tesislerini çoğaltan’, ‘OSB ve Lojistik bölge kurulmasını sağlayarak istihdamı arttıran’,’Konum, doğal kaynak ve çevre imkânlarını değerlendirerek sosyal ve ekonomik kalkınmasını başaran’, ‘İnsan odaklı, Gençlerin ve çocukların önemsendiği, Çevre duyarlılığına sahip, Öncü, Nitelikli insan yetiştiren’ cümlecikleri de yukardaki Stratejik amaçlara hizmet eden bir dizi ‘STRATEJİ’ olarak değerlendirilebilir. 

           Bu stratejilerden bir kısmı daha ziyade ‘sosyal ve ekonomik kalkınma’nın, ‘İstihdam’ın ve ‘cazibe merkezi olma’nın öne çıktığı ‘BÖLGESİNDE YÜKSELEN, ÖNE ÇIKAN GELİŞMİŞ BİR SUSURLUK’ ideali ile ilgili. Bunun için; ‘Güçlü yanları ve fırsatları kullanarak üretim tesislerinin çoğaltılması, OSB ve Lojistik bölge kurulmasını sağlayarak istihdamın arttırılması, konum, doğal kaynak ve çevre imkânları değerlendirilerek, bölgede cazibe merkezi olmayı başarmak’ teklif ediliyor. İkinci grup stratejiler ‘KALKINMAYI BAŞARMIŞ ÜRETKEN BİR SUSURLUK’ Stratejik Amaç başlığı altında kümelenebilir. ‘Değerleri’,’Nitelikli insanı’,’Üretimi’,’Rekabetçiliği’,’Özgünlüğü’, ‘İlerlemeyi’ ve ‘Güçlenme’yi  öne çıkaran stratejiler bunlar. Sonuç olarak; ‘Daha fazla değer üretmek, Daha adil paylaşmak, Değerlerini koruyup geliştirmek, Nitelikli insan yetiştirmek, Üretken olmak, Rekabetçilik,  Özgün olmayı, Her alanda ilerleme’ ve ‘Güçlenme’ öneriliyor. Üçüncü ve son grup stratejilerse ‘İYİ İNSANLARIN YAŞANABİLİR ŞEHRİ YEŞİL SUSURLUK’la ilgili.  ‘Yaşam kalitesine, çevre duyarlılığına ve Kalkınmaya’ odaklı ‘Sürdürülebilir kalkınmayı başarma’, ‘Yeşil ve yaşanabilir bir Susurluk’ şeklinde ifade edilen bazı Stratejik amaçları içeriyor.  Bunun için ‘Amaç ve güç birliği yaparak sürdürülebilir kalkınmayı başarma’, ‘Büyüme’,’Sürekli değişim-dönüşüm ve gelişimle yaşam kalitesini arttırma’, ‘huzur içerisinde yaşanabilen, çevreye duyarlı iyi insanlar şehri olma’, ‘İnsan odaklı olma, gençlerini ve çocuklarını önemseme’,  ‘İnsanları sağlık, huzur ve refah içinde; mutlu, huzurlu ve umutlu’, ‘çevreye duyarlı’ ‘Müreffeh, itibarlı bir şehir’ yapma stratejileri teklif edilmiş. Neden olmasın ki? ‘Amaç ve güç birliği yapılarak, sürekli değişim-dönüşüm ve gelişimle’, ‘İnsan odaklılık, gençlerin ve çocukların önemsenmesi’ suretiyle hem ‘kalkınma, büyüme, refah ve itibarın başarılması’ hem de ‘İnsanların sağlıklı, mutlu, huzurlu ve umutlu olması’ sağlanabilir. Böylece ‘iyi insanların yaşadığı bu şehir’ aynı zamanda ‘Kalkınmış, yeşil ve yaşanabilir’ bir Susurluk olabilir. Bu stratejilerin içinde ‘DEĞERLER’le ya da ‘TEMEL İLKELER’le bağlantılı ifadeler de var. Örneğin; ‘Güçlü yanlar’ içerde sahip olduğumuz değer, üretim ve kaynaklara işaret ediyor. ‘Konum, doğal kaynak ve çevre imkânlarını değerlendirerek’ şeklindeki bölüm de bu konuyla ilgili. ‘İtibarlı ve iyi insanların şehri’ zaten başlı başına bir değer ifadesi. ‘Daha fazla değer üretme, Daha adil paylaşma ve Değerlerini koruyup geliştirme’ şeklindeki birleşik cümle de değerlere dayalı bir strateji olarak öne çıkıyor. Son olarak vizyonda yer bulan ‘Çevre duyarlılığı’ da önemli bir değer. Aynı şekilde stratejiler içinde ifade edilen: ‘insan odaklılık’ ‘Önce insan, önce Susurluğun geleceği, Önce Vatan’ ilkemizle, ‘Daha ileri’ nitelemesi’İstikamet üzere olma’ ilkemizle, ‘Amaç ve güç birliği’ stratejisi ‘Amaç Birliğine riayet’ ilkemizle, ‘Sürekli değişim-dönüşüm ve gelişim’ önerisi ‘Planlı değişim dönüşüm’ ilkemizle, cümle içinde geçen ‘..Başarmak’ kelimesi de ‘Birlikte başarmak’ şeklindeki temel ilkemizle ilgili. 

Sıradaki “Nerede?” sorusunun cevabı gayet açık ve net: Elbette Susurluk’ta. Yola çıkarken ‘Susurluk için ne yapılabilir?’ diye düşünmüştük. Bir çıkış yolu olarak da ‘Susurluk için orta vadeli Bölgesel özellikli bir Stratejik Plan’ önerimiz bu noktaya kadar geldi. Yürüyüşümüz bir şehrin içinde olduğu çemberi kırıp çıkma çabası olarak gelişiyor. Neticede ortaya çıkan vizyon öngörümüz de Susurluğun 2023-28 döneminde yükselmesini arzu ettiğimiz seviyeyi tasvir etmekte. Sorun nerede?: Susurluk’ta. Şehir merkezinde mi?: Hayır, tüm Susurluk’ta. O halde çözümü nerede arıyoruz?: Elbette ki çözüm de ‘Güney Marmara’nın iki ilinden biri olan Balıkesir’in alt bölgesi olan Susurluk ilçesinden çıkacak. Ancak, vurgulanması gereken fark şu: yapılmasını önerdiğimiz plân tüm Susurluğu kapsayan Bölgesel bir plân olmalı. Yani Güney Marmara Kalkınma plânıyla uyumlu bir alt plân olarak Susurluğun bütün köyleri, mahalleleri ve şehir merkezini kapsamalı. Peşinden gelen “Ne Zaman?” sorusu ise vizyonun gerçekleşeceği zamanı netleştiriyor. Kendi örneğimize dönersek; 2023'e Susurluk için bir alt bölge stratejik plânıyla girmeliyiz. Bunun için şu anda dolu dolu iki yılımız var. İlk plân 2023-2028 dönemi için 5 yıllık olmalı. Sonra da beşer yıllık aralarla güncellenmeli. Buna göre ikinci plân dönemi 2028-2033, üçüncü plân dönemi 2033-2038, dördüncü plân dönemi 2038-2043, beşinci plân dönemi 2043-2048 ve nihayet altıncı plân dönemi de 2048-2053 olmalı. Beşinci ve son aşama “Kim?” sorusu ile cevap buluyor. Bu noktada konuyla ilgisi ve sorumluluğu olanların belirlenmesi söz konusu. Sorular şöyle sıralanıyor: Plân hazırlığını kimler yapacak, Katkı verecekler ve paydaşlar kim, Planın yazılması, izlenmesi ve güncellenmesinden kim sorumlu, Kimler uygulayacak, Sorumlular kim ve kimler etkilenecek?  Bu soruların cevapları da şöyle: Planı Susurluğun bizzat kendisi, gençleri ve gelecekteki nesilleri için yapacak. Sayın Kaymakam’ın başkanlığında, Kent Konseyinin sahipliğinde, Ticaret Odasının, İlçe hizmet birimleri, Belediye, Siyasi partiler, Sivil Toplum örgütleri ile diğer paydaş gönüllülerin katılım ve katkısı ile olacak. Planın yazım, uygulama, değerlendirme ve güncelleme çalışmaları için bir sekretaryası bulunacak. Bizim bu yoldaki çabalarımız ise sırası geldiğinde harekete geçecek mekanizmaya bayrağı devretmekten ibaret. Biz bir öneri ortaya koyup Susurluğun gelecek vizyonuna, yani bizim ‘Yeşilelma’mıza giden bir istikamet göstereceğiz. Bayrağı devralacaklar bu çizgiyi temize çekecek ve gerçekleştirecekler.  Unutulmamalı ki gelecek bizlerden çok gençlerimiz, çocuklarımız ve torunlarımız içindir.

yyalcin3@gmail.com