Hey onbeşli
onbeşli / Tokat
yolları taşlı
Onbeşliler
gidiyor / Kızların
gözü yaşlı
Çanakkale
Cephesi, sanki bir ölüm değirmeni gibi. İngilizler şehit olan gençlerimizi,
"çiçeğin tomurcuğu" ve "vakti gelmeden solan gül goncası"na
benzetiyorlar.
Anadolu
seferberlik halinde. O günler, köyde, kasabada erkeğin
kalmadığı, gücü kuvveti ve boyu posu yerinde olan herkesin asker olduğu ya da
asker olmak zorunda kaldığı kara günler.
İtilaf
Devletlerinin Nisan 1915’ten itibaren kara çıkartmasına
başlamalarıyla birlikte cephede takviye kuvvetlere ihtiyaç oluyor.
Ancak
cephede meydana gelen boşlukları doldurmak için, diğer
cephelerden asker getirilmesi mümkün değil.
En
yakın çevreden başlayarak, 15 yaşın üstündeki eli silah
tutan bütün gençlerin Çanakkale’ye sevk edilmeleri gerekiyor.
Bunun üzerine Sultan V. Mehmed Reşad 14 Mayıs 1331’de yani tam 103 sene
önce bugün 27 Mayıs 1915'te bir irade yayınlayarak lise talebelerini de cepheye
çağırmak zorunda kalıyor.
Harbiye
Nezaretinin konu ile ilgili tebliğinde 1314 (1896) doğumluların (yani 19
yaşındakilerin) henüz askerlik hizmetine
çağrılmamışları ile 1315 (1897) doğumluların, bedenleri gelişmiş, harbe
elverişli ve silah kullanmaya kabiliyetli olanlarından müsait bulunanların da
kıtalara teslim olmaları isteniyor.
Bu çağrı üzerine, Balıkesir, Bursa, Kütahya, Manisa, Adapazarı, İzmir,
Aydın, Muğla ve Konya’nın, tahsilleri ve hayatlarının henüz başındaki gençler,
vatan vazifesi için silâh altına alınıyorlar.
İşte
bu 15 ila 19 yaşında olan bu gençlerin cepheye
gitmeleri sonrası Anadolu’da yakılan meşhur bir türkü “Hey Onbeşli Onbeşli”
türküsü. Aslında acı ve dramatik bir ağıt. Sözü edilen “15’liler” ise 1315
doğumlu gençler.
Hey onbeşli
onbeşli / Tokat
yolları taşlı
Onbeşliler
gidiyor / Kızların
gözü yaşlı
Aslan
yârim kız senin adın Hediye / Ben dolandım
sen de dolan gel beriye / Fistan aldım
endazesi onyediye
Gidiyom
gidemiyom / Az
doldur içemiyom
Sevdiğim
pek gönüllü / Koyup da
gidemiyom
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder