12 Nisan 2020 Pazar 23:30 CORONA GÜNLERİ...................................Yasaklar arasında

Yasaklar arasında

Türkiye'de 30 büyükşehir ve Zonguldak'ta hafta sonu için ilan edilen 2 günlük sokağa çıkma yasağını yaşıyor. Ülkemiz en son 17 yıl evvel sayım nedeniyle böyle genel bir sokağa çıkma yasağı görmüştü.

İçişleri Bakanlığı'nca 10.04.2020 tarihi ve saat 22.15 itibariyle valiliklere gönderilen karar umulmadık bir hareketliliğe yol açtı. Görüntüler hemen herkesi rahatsız etti tabi. Bakan da sorumluluğu üstlendi ve öngöremedim dedi. Sonunda da saat 21.30 sularında istifa ettiğini duyurdu.

Bugün yasağın ikinci günü devam eder mi etmez mi belli değil. Ancak büyük ağırlıkla uyulduğu anlaşılıyor. Sokaklarda ekmek dağıtan araçlar görüyoruz. Telaş yersizmiş, o konuda hiçbir sıkıntı çıkmadı. Yalnız bazı Büyük şehirlerde çalışanların işe giderken ve çıktıktan sonra bazı zorluklar yaşadığı görüldü. Sanırım onlara da hemen tedbir alındı. Bu arada yasağa uymayanlara 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu'nun 282'nci maddesi uyarınca 3 bin 150 TL idari para cezası kesildiğini gördük izledik.

İçişleri Bakanlığı, 81 İl Valiliğine corona virüsü tedbirleri kapsamında bazı istisnaları içeren ek genelge de göndermiş. Genelgeye göre, 20 yaş altında, özel Gereksinimi olan çocuk ve gençlerin ebeveyn veya bakıcıları refakatinde ikametlerinden çıkmalarına, park ve bahçelerde dolaşmalarına aynı il sınırları içinde araçla seyahat etmelerine izin verilmiş. Bakanlık genelgesinde, corona virüsü (Covid-19) salgınının toplum sağlığı açısından oluşturduğu riski yönetebilmek, sosyal hareketliliği ve sosyal izolasyonu sağlamak adına bugüne kadar ilgili bakanlıklar, valilikler , kamu kurum ve kuruluşları tarafından birçok tedbirin alındığı ve uygulandığı belirtilmiş. Ayrıca genelgede kamu kurum ve kuruluşlarında memur, sözleşmeli personel veya işçi statüsünde görevli olanlar, Özel sektörde düzenli bir işe sahip olanlar ile mevsimlik tarım işçileri sokağa çıkış yasağından muaf tutuldular.

11 Nisan itibariyle Türkiye'de son 24 saatte 5 bin 138 kişiye yeni tip corona virüs (Covid-19) tanısı konulduğu, 95 kişinin hayatını kaybettiği, toplam vakanın 52 bin 167'ye, can kaybının 1101'e yükseldiği açıklanmıştı. Türkiye Günlük Koronavirüs Tablosu"nun güncel verilerine göre dün test sayısı 33 bin 170, vaka sayısı 5 bin 138, iyileşen hasta sayısı 542, vefat sayısı ise 95 olmuştu. Böylece toplam test sayısı 340 bin 380, toplam vaka sayısı 52 bin 167, vefat sayısı 1101, yoğun bakım hasta sayısı 1626, toplam entübe hasta sayısı 1021, toplam iyileşen hasta sayısı ise 2 bin 965 olarak kayıtlara geçmişti.

Bugün 12 Nisan itibariyle ise Türkiye'de; son 24 saatte 4 bin 789 kişiye yeni tip corona virüs (Covid-19) tanısı konulduğu, 97 kişinin hayatını kaybettiği, toplam vakanın 56 bin 956'ya, can kaybının 1198'e yükseldiği açıklandı. Türkiye Günlük Koronavirüs Tablosu"nun güncel verilerine göre bugün test sayısı 35 bin 720, vaka sayısı 4 bin 789, iyileşen hasta sayısı 481, vefat sayısı ise 97 oldu. Böylece toplam test sayısı 376 bin 100, toplam vaka sayısı 56 bin 956, vefat sayısı 1198, yoğun bakım hasta sayısı 1665, toplam entübe hasta sayısı 978, toplam iyileşen hasta sayısı ise 3 bin 446 olarak kayıtlara geçti.

Son iki günü karşılaştırmalı olarak inceleyecek olursak; Vaka sayısının günlük test sayısına oranının 11 Nisanda %15,5 iken 12 Nisanda %13,4'e düştüğünü, vefat sayısının toplam vaka sayısına oranının her iki günde de %02,1 olarak gerçekleştiğini görüyoruz. Öte yandan yoğun bakım hasta sayısının toplam vaka sayısına oranının 11 Nisanda %03,1 iken 12 Nisanda %02,9'a düştüğünü, yine entübe hasta sayısının toplam vaka sayısına oranının 11 Nisanda %02,0 iken 12 Nisanda %01,7'ye düştüğünü anlıyoruz. Buna karşılık iyileşen hasta sayısının da toplam vaka sayısına oranının 11 Nisanda %05,7 iken 12 Nisanda %06,1'e yükselmiş olduğunu görüyoruz. Bu rakamlar bize sadece iki günlük karşılaştırmada bile küçük de olsa bir iyileşme işareti veriyor.
------------------------

Dönelim, İstanbul'daki CORONA GÜNLERİ notlarımıza devam edelim

26 Mart Perşembe günü İstanbul Beşiktaş'ta oğlumun evindeyiz. Burası çok soğuk değil. Corona nedeniyle en az 10 gün dışarı çıkmam. Oğlum da evden çalışıyor zaten. Lazım olursa ihtiyacımızı o çıkıp alabilir. İki kişinin yiyeceğinden ne olacak, yapar baba oğul yeriz. İzmir'le telefonla görüştüm, annem iyiymiş. Safiye de Nafiyeye yardım eder, birlikte güzel vakit geçirirler. Saat 16:14'de Kızım Hilal'den bir fotoğraf geldi. Tuna kucağında altına: "Huysuzum ben huysuz" yazmış. Herhalde bu günlerde biraz huysuzluk yapıyor. Sibel: "yok yaaa, şeker yavruş o" demiş, Cüneyt de her zamanki muzip uslübu ile yumurtadan yeni çıkmış bir civciv resmi göndermiş. Ben de herhal özlemiş olmalıyım ki: "Kuzucum. Ben görene kadar delikanlı olacak" diye yazmışım.

Elif salgını kast ederek: "Çok dertli o da" notunu düşmüş. Ardından günün anlam ve önemine uygun bir paylaşım eklemiş. Paylaşım 'Covid-19' adlı bir Whatsapp grubunu gösteriyor. "Çin Wuhan'ı gruba ekledi", "Çin İran'ı gruba ekledi", "Çin İtalya'yı gruba ekledi", "Çin İspanyay'ı gruba ekledi", "……", "……", "Çin Türkiye'yi gruba ekledi", "Çin tüm dünya'yı gruba ekledi" ve "Çin gruptan ayrıldı". Gerçekten durumu tam özetleyen bir zeka ürünüydü. Cüneyt bu durur mu, 23:58'de bile yine espri yapabiliyor:"Tv'lerde internetlerde hastabakıcılar bile uzman sayılıyor, konuşmayan kalmadı. Bi tek bu yarasa aylardır susuyor, bi beyanat vermiyor. "Konuşursam yer yerinden oynar" diyormuş." Güldüm tabi. Bu sıkıntılı günlerde evlatlarım sayesinde sıkılmayacağım.

Günü kapatmadan elime gelen bazı notları sıraladım. "Salgının hızla yayılmaya devam etmesi üzerine Rusya, Corona virüsü salgını önlemleri kapsamında ülkeyi uluslararası uçuşlara kapatma kararı aldı. Telekonferans yoluyla bir zirve gerçekleştiren G-20 liderleriyse Corona virüsüyle mücadelede 'ne gerekiyorsa' yapma sözü verdi. ABD Senatosu ise hükümetin Corona virüsü salgını nedeniyle hazırladığı 2 trilyon dolarlık yardım paketini onayladı. Amerika'da işsiz kaldıkları için yardım başvurusunda bulunanların sayısıysa bir haftada üç milyonu geçti. FED Başkanı Jerome Powell, Amerikan ekonomisinin resesyona çoktan girmiş olabileceğini söyledi. New York, Amerika'da Corona salgınının merkez üssü haline geldi…"

Ertesi gün 27 Mart Cuma idi. 12 gibi evlatlarıma bir mesaj yolladım:"Bugün cuma. "Dua ediniz, icabet edeyim" diyor Rabbimiz. Ondan ülkem ve ailem için sağlıklı, hayırlı bir ömür diliyorum." Mutad olduğu üzere annemle bir telefon görüşmesi yaptım. Hastalığı onu daha da hassas yaptı. Telefonum, görüşmelerimiz onu mutlu ediyor.

Haberler göre Corona virüsünün ilk ortaya çıktığı Çin, salgını kontrol altına almasının ardından yurtdışında tırmanan vakalar nedeniyle yabancılara geçici olarak ülkeye giriş yasağı koymuş. Bu arada Dünya Bankası Başkanı Corona virüsü salgınıyla mücadele eden yoksul ülkelerin borçlarının ertelenmesi ya da yeniden yapılandırılması çağrısı yapmış. Borsalar üç günlük yükselişten sonra yeniden düşüşe geçerken Amerikan Temsilciler Meclisi ise 2 trilyon dolarlık dev bir acil yardım paketini onaylamış. Tasarı, Başkan Trump'ın da imzasıyla yasalaşmış.

Bugün Cumartesi, yani hafta sonu. 'Home Office' evde calışanlar için diğer günlerden ayırd edilmesi zor. Bugün bir hazır çorba ve makarna yaptım. Bol bol tv. seyrettim, bilgisayarımla çalıştım, haber izledim. Hilal bizim evde bir yerlere gizlenmiş dumblları bulmuş: "Evde her şey var çok şükür" diye yazmış. Oğuzhan da ona: saat 15:30'da "İyi İşte, Sıkılmazsınız" diye karşılık vermiş. Elif de Adapazarı'ndan Sunalardan

Bazı paylaşımlar yapmış. Hilal Cem Boyner'den bir mesaj alıntılamış. Diğerleri itiraz etmişler onun adını kullanarak yapılmış: "…koskoca boyner şöyle balgam attım böyle cırcır oldum der mi" yazmışlar. Akşam saat 19:50'de "Nasılsınız? Herkes iyi mi?" diye yazdım. İyilermiş.

28 Mart itibariyle dünya genelinde coronadan can kaybı 30 bini aşmış. En az 177 ülke ve bölgeye yayılan salgın 650 bine yakın kişiyi de hastanelik etmiş. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri, örgüt depolarında tutulan 250 bin maskeyi büyük bir felaket yaşayan New York'a bağışladıklarını açıklamış. Avrupa da alev alev. İspanya 5 bin 690 can kaybıyla İtalya'dan sonra en fazla ölümün yaşandığı ülke olmuş. Türkiye'de ise can kaybı sayısı 16 artarak 108'e, vaka sayısı 1704 artarak 7 bin 402'ye ulaşmış.

Bugün Pazar. Hava biraz kapalı. Normal zamanda olsa biraz çıkıp dolaşırdım Beşiktaş'ta ama şimdi bu mümkün değil. Yasak değil ama ben kendi kendimi izole ettim. Sibel daha geceden: "Marketten aldıklarınızı nasıl sterilize etmelisiniz?" diye ABD'li doktorun pratik yöntemlerini göndermiş. Eh biz de tam öyle olmasa bile aldıklarımızı silip temizliyoruz.

Sibel bize bir psikiatrist tarafından hazırlanan "Evde yaşam ipuçları" adlı bir çalışma gönderdi. 10 sayfalık bir dijital rehber bu. İçinde ücretsiz konserlerden online müze turlarına, youtube kanallarından çeşitli canlı yayınlara çok fazla platform ve bilgi mevcut. İtiraf edelim ki, aslında her zaman ücretsiz olan, daha önce varlığından bile haberdar olmadığımız site ve kanallar bunlar. Rehberde farklı kategoriler altında, evden izlenebilecek konser, opera, bale ve etkinliklere; film ve kitap önerilerine; katılabileceğimiz müze turları ve online sergilere; uzaktan gezilebilecek tarihi mekanlara; eğitim platformları ve binlerce ücretsiz derse; portallara ve çeşitli youtube kanallarına; evde spor ve yemek önerilerine ulaşılabiliyor.

Psikiatrist: "Elbette bu günlerde internetteki kaynaklar dışında da evde yapılabilecek çok fazla şey var. Beraber oynayabileceğimiz aile ve kutu oyunları, kendimizin üretebileceği sanatsal/bilimsel proje ve fikirler gibi. Yaratıcılık size kalmış. Rehberden faydalanmanız dileğiyle" demiş sonunda. Baktım, gerçekten de ilginç, renkli ve yararlı bir rehber bu.

Bu arada 29 Mart itibariyle dünya çapında vaka sayısının 700 bini, can kaybı sayısının da 33 bini aştığını öğrenmiş oldum. Salgının merkez üssü haline gelen New York'ta ölü sayısı 1000'e yaklaşmış. ABD'de can kaybı sayısının 200 bini bulabileceği uyarıları üzerine Başkan Donald Trump, sosyal mesafe kurallarını 30 Nisan'a kadar uzattığını açıklamış. Türkiye'de ise can kayı 131'e vaka sayısı 9 bin 217'ye çıkmış. Suriye, Corona virüsüne bağlı ilk ölümü bildirmiş. Ülkede vilayetler arası seyahatler de yasaklanmış. Sanki gidilebiliyor da.

30 Martta kız kardeşim İzmir'den saat 12:"22'de bir fotoğraf göndermiş. Altında Kahvaltı keyfi yapıyoruz" yazılı. Hatice: "Afiyet olsun  yarasın hep böyle keyfi olsun" diye katılmış.Ben de: "Maşallah anneme. Ellerinden öperim. Çok selam" diye mukabele ettim. Bugün Pazartesi ya evlatlarıma şöyle seslendim: "Bugün yeni bir hafta. Corona günlerinde 20.gün. Aile olarak da parça parçayız. Evde kalmaya devam edeceğiz, tedbirli olacağız ve inşallah bu musibeti atlatacağız. İyi ki oğuzhanın yanındayım. Ama eşimi, çocuklarımı, torunlarımı ve kuzucuklarımı özledim. Çok selam ve dua ile." [15:13] Bu mesaj içinde olduğum hissiyatımı gösteriyor. Sibel de Elif de: "Bizden de çok selam" demişler. Elıf ilave etmiş: Herkes kendine dikkat etsin."

Biraz hoşluk olsun diye face'de rastladığım "Karantina bitince ben" adlı bir videoyu gönderdim onlara. Videoda orta yaşlı bir kadın sultanahmet meydanında hoplaya zıplaya geziyor"Ah ne güzel simitçi!", "Ah ne güzel çöpçü!", "Ah ne güzel yerler!" deyip deyip zıplıyor. Gerçekten de çok hoş. Evlere kapanan insanların çıktıklarında nasıl davranabileceklerini karikatürize etmiş. Çok güldüm. Hala da zaman zaman gösteririm.

Herkes kendi dünyasında tabi. 15:31'de Cüneyt: "Bugün Bakanlıkta nöbetçiyim. Normal ama sevdiğim gibi sessiz mesai. Selamlar" demiş el sallayarak. Hilal: "Korona sonrası bizim bahçede bi mangal yapalım inşallah" demiş cevap olarak. "Ama sebze mangalı" diyerek de ilave etmiş. Anlaşıldı corona günlerinden sonra da diyet günleri başlayacak. İnşallah dedik tabi ki. Akşam üstü Hilalden abisinin kitabı 'Serüvengiller' ile Tuna'nın resmini göndermiş. Kınalı kuzum benim. Elif: 19:26'da: "Kitabınız gelmiş" diye yazmış. Hilal: "Evet dezenfekte ettik" diye cevap vermiş. Cüneyt mesajı biraz geç görmüş yine de "Uuu ben bile göremedim daha" demekten kendini alamamış.[23:14]

30 Mart itibariyle güncel veriler paylaşıldı: Türkiye'de vaka sayısı maalesef 10 bini geçmiş. Can kaybı 168'e çıkmış durumda.

31 Mart'ın ilk saatlerinde (01:01) Sibel Hilal'in gönderdiği "2-3 yaş uzaktan eğitim kitapçığı" na bakabilmiş. "teşekkürler, güzelmiş, biz bilmeden tüm taktikleri ilk haftada bitirmişiz galiba" demiş Ecenin hamurla oynadığı bir videosunu göndererek. "Ekmekler Ece den" demiş Elif. Ben ancak sabah görebildim [11:26] "O güzelim! Becerikli annenin hamarat kızı. Maşallah" dedim altına. Ancak 16:19'da cevap geldi: "estağfurullah.  sağ olun. Selma Anneme çekmiştir o.." Bizimkiler de boş durur mu, bir ekmek resmi koymuşlar saat 17:17'de.

Akşam haberlerinde Birleşmiş Milletler Genel Sekreterinin, "Bu, 2. Dünya Savaşı'ndan sonra karşı karşıya kaldığımız en zorlu kriz" dediğini işittik. Düşük ve orta gelirli ülkelerin salgınla ve neden olduğu sosyo-ekonomik şoklarla mücadelesine destek için Birleşmiş Milletler’in çok ortaklı yeni bir fon kurduğunu açıklamış.

Annem bu günlerde karpuz istiyor. İçim yanıyor diyormuş sürekli. Sibel 20:33'de ingilizce bir metin paylaşmış. Elıf: "Bizde o kadar ingilizce yok" demiş. Ben de Oğuzhana tercüme ettirerek okudum: "Benim tercümanım yanımda. Tarzanca konuyu anladım da..Oğuzhan okuyunca iyice anlamış oldum. Doğruya doğru. Bugün ben de böyle birşeyler yazmıştım" diye cevap verdim. 

31 Mart itibariyle ABD'de Corona virüsüne bağlı can kaybı sayısı Çin'in açıkladığı rakamları geçmiş. Ülkede 3 bin 415 kişi hayatını kaybetmiş durumda. Çin'in açıkladığı can kaybı ise 3 bin 309'du. Öte yandan İngiltere’de vaka sayısı 25 bini geçmiş. 1800'e yakın can kaybının olduğu ülkede 13 yaşında bir çocuğu bile Corona virüsü nedeniyle hayatını kaybetmiş.