19 Haziran 2021 23:30 Cumartesi CORONA GÜNLERİ.........................2021 kronolojisi (II)

2021 Baharında neler oldu?

Bugün Coronavirüs salgınının ülkemizde 464.ncü, dünyadaki 543.ncü günü. Dün 2021'in ilk üç ayında kronolojik olarak dünyada ve Türkiye'de neler olduğunu aktarmıştım.

Bugün de Nisan-Mayıs ayları itibariyle neler olmuş bunları paylaşacağım. Allah nasip ederse gelecek ay da Haziran ayının önemli olaylarını yazarım.

Nisan:

1 Nisan - Pfizer ve BioNTech, ortak geliştirdikleri Corona virüsü aşısının hastalığı önlemede yüzde 91 etkili olduğunu açıkladı. İki firma ayrıca, virüsün yeni bir türünün yaygın olduğu Güney Afrika’daki deneyde, aşının 800 katılımcı arasında hastalığı önlemede yüzde 100 etkili olduğunu bildirdi.

2 Nisan - Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) Corona virüsü salgınına yönelik kılavuzunu güncelledi. Buna göre, iki doz aşısını olan ya da tek doz Johnson and Johson aşısı olan kişiler, Corona virusü testi yaptırmadan veya daha sonra karantinaya girmeden ABD içinde seyahat edebilecek.

3 Nisan - Almanya’nın birçok kentinde hükümetin Corona virüsü salgını politikalarını protesto gösterileri düzenlendi. Stuttgart kentinde düzenlenen gösteriye 20 bin kişinin katıldığı bildirilirken, eyleme katılanların çoğunun maske ve mesafe kurallarına uymadığı, polisin de olay çıkmaması için bu duruma göz yumduğu görüldü​.

4 Nisan - Hristiyan dünyası bir kez daha Paskalya Bayramı’nı pandemi sebebiyle alınan önlemler gölgesinde kutladı. Papa Francis Paskalya sebebiyle yaptığı konuşmada aşı konusunda ülkelere ‘’sorumluluk ruhu’’ içinde hareket etme çağrısında bulundu​.

4 Nisan - Türk Deniz Kuvvetleri'nden emekli olmuş 104 amiral tarafından Montrö Boğazlar Sözleşmesi, Kanal İstanbul projesi ve Atatürk ilke ve devrimlerine ikaz ve atıfta bulunulan bir bildiri yayınlandı.

5 Nisan - ABD’de bir gün içinde görülen yeni Corona virüsü vakalarında üç haftadır artış gözlemleniyor. Hastalıkları Önleme ve Kontrol Merkezleri (CDC) göre bir önceki haftaya göre yeni vaka sayısında yüzde 7 oranında artış va​r.

6 Nisan - Corona virüsü enfeksiyonu nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı dünya çapında 3 milyonu geçti. Böylece sadece son üç ay içinde bir milyon kişi daha yaşamını yitirmiş oldu. Başta Brezilya ve Hindistan olmak üzere dünyanın farklı noktalarında vaka ve ölümlerin artması dikkat çekiyor. Sağlık uzmanlarına göre bunun nedeni, ilk olarak İngiltere ve daha sonra da Güney Afrika’da tespit edilen virüsün mutasyona uğramış türler​i.

7 Nisan - Avrupa İlaç Dairesi'nden yapılan açıklamada İngiliz AstraZeneca firması ve Oxford Üniversitesi'nin ortak geliştirdiği Corona virüsü aşısının nadir görülen kan pıhtılaşması vakalarıyla ilgisi olabileceği açıklandı.

7 Nisan - Konya'nın Karatay ilçesinde Türk Yıldızları'na ait bir NF-5 uçağı eğitim uçuşu sırasında bilinmeyen bir nedenle düştü. Uçağın pilotu Hava Pilot Yüzbaşı Burak Gençcelep kazada öldü.

8 Nisan - AB, ABD, Avustralya ve Japonya'dan 24 araştırmacı, yayınladıkları açık mektupta Dünya Sağlık Örgütü’nün Çin’de yaptığı araştırmanın yetersiz olduğunu söyleyerek yeni bir araştırma istedi.

9 Nisan - Avrupa İlaç Dairesi (EMA), Johnson & Johnson firmasının geliştirdiği Corona virüsü aşısını olan dört kişide nadir görülen kan pıhtılaşmasına rastlandığı haberlerini incelediğini açıkladı. EMA, ayrıca AstraZeneca aşısıyla ilgili araştırmasının da, aşının kanamaya da neden olduğu haberlerini içine alacak şekilde kapsamını genişlettiğini duyurdu​.

10 Nisan - Birleşmiş Milletler, Corona virüsü aşısının dünyaya eşit bir şekilde uygulanmamasının endişe verici olduğunu, aşıya eşit erişimin sağlanmaması halinde, ülkeler arasındaki farkın giderek artacağı ve salgının ortadan kalkmayacağını bildirdi​.

12 Nisan - Rusya Corona virüsü vakalarının arttığı gerekçesiyle Türkiye’ye uçak seferlerine 15 Nisan ve 1 Haziran arasında kısıtlama getireceğini açıkladı​.

13 Nisan - ABD’de Johnson & Johnson firmasının geliştirdiği Corona virüsü aşısının uygulanmasının, kan pıhtılaşmasına yol açtığı gerekçesiyle geçici olarak durdurulması tavsiye edildi. Firma da aşının Avrupa'da uygulanmaya başlanmasını ertelediğini açıkladı.

14 Nisan - 19.00'dan itibaren uygulanmak üzere 2 haftalık kısmi kapanma uygulamasına geçildi. Hafta içi 19.00-05.00 saatleri arasında hafta sonunun ise tamamını kapsayacak şekilde sokağa çıkma kısıtlaması uygulaması başta olmak üzere bir çok alanda artan vaka sayıları sonucunda sınırlama getirildi. Eski TBMM Başkanı ve Başbakan Yıldırım Akbulut vefat etti. Avrupa Birliği ülkelerinin bu yaz turizm faaliyetlerini yeniden başlatmak için COVID seyahat sertifikası kullanılması konusunda resmi olarak anlaştıkları bildirildi.

16 Nisan - Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Corona virüsü vakalarının dünya genelinde endişe verici bir oranda arttığını açıkladı. WHO’ya göre, her haftaki yeni vaka sayısı bir önceki haftayı ikiye katlıyor. Virüsün bulaşma oranı, pandemi başladığından bu yana görülen en yüksek seviyeye yaklaşıyor.​

17 Nisan - Karantina’dan normalleşmeye doğru ikinci adımın atıldığı Londra’da, ilk hafta sonu halk caddelere akın etti. Alışveriş mağazalarının önünde uzun kuyruklar oluştu.

18 Nisan - Almanya'da Corona salgınında hayatını kaybedenler için "Ulusal Matem Günü" düzenlendi.

20 Nisan - Yaklaşık 70 ülkeye aşı ihraç eden Çin, ülke içinde üretilen Corona virüsü aşısını olan yabancılar ve Çin vatandaşlarının ülkeye girişini kolaylaştırmak için kendi aşı pasaportunu çıkarma hazırlığında.

21 Nisan - ABD Dışişleri Bakanlığı seyahat uyarı listesini yeniden güncelledi. Gözden geçirilen listede "Dördüncü Seviye: Seyahat Etmeyin" kategorisine Salı gününden bu yana yaklaşık 100 ülke eklendi. 26 Ağustos 2020’den bu yana bakanlığın üçüncü seviye, yani “seyahat etme planlarınızı tekrar gözden geçirin” uyarı listesinde yer alan Türkiye de artık ‘’seyahat edilmemesi’’ gereken ülkeler arasında​.

​22 Nisan - Hindistan Sağlık Bakanlığı verilerine göre son rakamlarla birlikte ülkedeki toplam enfeksiyon vakası 15 milyon 930 bine yükseldi. Ülkede hastanelerin yoğun bakım ünitelerinde yatak bulmak giderek zorlaşırken oksijen sıkıntısı da baş gösterdi.

23 Nisan - Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus'un açıklamalarına göre, yoksul ve düşük gelirli ülkelerde uygulanan doz sayısı tüm dünyada uygulanan dozların sadece binde üçünü oluşturuyor.

24 Nisan - ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri'nin danışma kurulunun Johnson&Johnson’ın geliştirdiği Corona virüsü aşısının kullanımına yeniden başlanmasını tavsiye etmesi üzerine ABD sağlık yetkilileri aşının uygulanmasının durdurulması kararını kaldırdı.

25 Nisan - ABD Hastalıkları Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) bugüne kadar ABD’de 228,7 milyon Corona virüsü aşısı yapıldığını açıkladı. Dağıtılan aşı dozu miktarı ise 290,7 milyon civarında

27 Nisan - Türkiye’de 29 Nisan’da başlayacak ve 17 gün sürecek ‘‘tam kapanma’’da hem tekel bayileri kapanacak hem de açık olan süper marketlerde alkollü içecek satışı yasaklandı.

28 Nisan - Merkezi Almanya’da bulunan BionTech firmasının kurucusu Uğur Şahin, bir süredir tartışılan Corona virüsü aşıları için fikri mülkiyet muafiyeti verme yönteminin aşı üretimini arttırmak için doğru yol olmadığını söyledi.​

29 Nisan - Türkiye'de “tam kapanma” süreci bugün saat 19.00'da başladı. Yürürlüğe giren kısıtlamalar 17 Mayıs Pazartesi günü sabah 5.00’e kadar geçerli. Tüm kademelerde eğitime ara verildi ve sınavlar ertelendi. Şehirlerarası toplu taşıma araçlarının %50 kapasiteyle çalışacağı duyuruldu. Zincir Marketler pazar günü kapalı olacak.

30 Nisan - Hindistan’da birçok eyelette Corona virüsü aşısı tükendi. Ülkede Corona virüsünün ikinci dalgası hastanelerin ve morgların dolmasına neden oldu. Ülkede dokuz gündür arka arkaya günde 300 binden fazla yeni vaka görüldü.

Mayıs:

1 Mayıs: Venezuela Doktorlar Birliği’nin açıkladığı verilere göre ülkedeki 2 bin 117 can kaybından en az 513’ü sağlık personeli. Bu sayı pandemide yaşamını yitiren her 4 kişiden en az birinin sağlık personeli olduğu anlamına geliyor.

2 Mayıs - Hindistan'da Yeni Delhi Yüksek Mahkemesi hastaneler için ayrılan oksijenlerin gerekli dağıtımının yapılmaması halinde hükümet yetkililerini cezalandıracağını kaydetti.

3 Mayıs - Avrupa Birliği yönetimi, daha fazla ülkeden yabancı turistin Avrupa’yı ziyaret etmesi için Corona virüsü nedeniyle alınan seyahat kısıtlamalarının gelecek ay gevşetilmesi tavsiyesinde bulundu. Avrupalı yetkililer, kısıtlamaların kalkmasıyla birlikte, salgın nedeniyle zarar gören turizm endüstrisinin bu yaz yeniden canlanmasını umuyor​.

4 Mayıs - Corona virüsü aşısı üreticilerinden BioNTech, aşısının 2-8 santigrat derece sıcaklıkta 6 aya kadar saklanabilen versiyonu için onay başvurusu yapmaya hazırlanıyor.​

5 Mayıs - Dünya Sağlık Örgütü Tavsiye Grubu, SinoVac tarafından geliştirilen CoronaVac aşısının 60 yaş altındaki yetişkinlerde etkili olduğunu bildirdi

6 Mayıs - İlaç firması Moderna insanlar üzerindeki son deneylerde, hem mevcut Corona virüsü aşısının hem de deneysel yeni bir aşı adayının üçüncü dozunun, ilk olarak Brezilya ve Güney Afrika'da ortaya çıkan virüs varyantlarına karşı bağışıklığı arttırdığını açıkladı.

7 Mayıs - Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Çin’in devlete ait ilaç firması Sinopharm’ın Corona virüsü aşısına acil durum kullanım onayı verdi. Böylece WHO ilk kez batılı ülkeler tarafından geliştirilmemiş bir salgın hastalık aşısına acil durum onayı vermiş oldu.​

8 Mayıs - Avrupa Komisyonu, ABD ve diğer büyük imalatçıları, Corona virüsü aşılarının fikri mülkiyet haklarından feragat etmekten bahsetmek yerine, Avrupa Birliği'nin yaptığı gibi ürettiklerini ihraç etmeye çağırdı.

9 Mayıs - Almanya'da 9 Mayıs’tan itibaren iki kez aşılanmış kişiler veya Corona hastalığını geçirip, iyileşenler için belirli kısıtlamalar artık geçerli değil. Bilim dünyası ve uzmanlar iki doz aşı yaptıranların yanısıra, hastalığı kapıp iyileşenlerin, en az 6 ay boyunca virüsü bulaştırma riskini çok düşük olarak değerlendiriliyor.

10 Mayıs: Inovio ilaç firması Corona virüsü aşı adayının güvenli olduğunu, vücutta tepkiye yol açmadığını ve orta aşama deneylerde yeni Corona virüsüne karşı bağışıklık oluşturduğunu bildirdi.

11 Mayıs - ABD’de, Pfizer/BioNTech'in Corona virüsüne karşı geliştirdiği aşının uygulama yaşının 12’ye düşürülmesine onay verildi.

13 Mayıs - Corona virüsü salgınının dünya üzerinde an itibariyle en etkili olduğu ülke durumundaki Hindistan’da, bir günde 4 binden fazla kişi hayatını kaybetti. Son 24 saatte 360 binden fazla yeni vaka tespit edildi.

14 Mayıs - Science dergisine ortak bir mektup gönderen bilim adamları, “Hem laboratuvardan hem de zonotonik sızıntı ihtimalleri hala geçerli” ifadelerini kullandı,

15 Mayıs - Türk Hava Yolları, İngiltere uçuşlarını geçici bir süreyle durdurduğunu açıkladı.

16 Mayıs - İçişleri Bakanlığı 17 Mayıs tarihi itibariyle başlayacak kademeli normalleşme uygulaması kapsamında alınacak tedbirlere ilişkin bir genelge yayımladı. Corona virüsü salgını nedeniyle alınan önlemlere dair yapılan yeni düzenlemeler 1 Haziran tarihine göre geçerli olacak. Genelgeye göre hafta içi akşam saat 21’den sabah 5’e kadar ve hafta sonları sokağa çıkma yasakları devam edecek​.

17 Mayıs - ABD Başkanı Joe Biden Haziran ayı sonuna kadar Pfizer, Moderna ve Johnson & Johnson üretimi olan 20 milyon doz aşıyı diğer ülkelerle paylaşacaklarını belirtti.

18 Mayıs - Corona virüsü salgınının en yoğun olarak sürdüğü ülke olan Hindistan’da vaka sayısı 25 milyonu geçti. Ülke bir yandan da bölgedeki kasırgalar nedeniyle sıkıntılar yaşıyor. Kasırganın vurduğu bölgelerdeki yaklaşık 200 bin kişi tahliye edildi. Yetkililer bu kişilere Corona testleri yapıldığını ve maskeler dağıtıldığını belirtiyor. ​

19 Mayıs - Avrupa Birliği ülkeleri, yaz sezonu öncesinde AB dışından gelecek kişilere seyahat kısıtlamalarını hafifletme kararı aldı. İki doz Corona virüsü aşısını olanlar AB ülkelerine seyahat edebilecek.

20 Mayıs - Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Avrupa'da salgınla mücadelede şu anda uygulanmakta olan Corona virüsü aşılarının, dolaşımda olan ve endişe yaratan tüm varyantlara karşı koruma sağlayabildiğini açıkladı.​

21 Mayıs - Uluslararası Para Fonu (IMF) 2021 yılına kadar tüm ülkelerde nüfusun en az yüzde 40’ının aşılanmasını sağlayarak Corona virüsü pandemisinin önüne geçilmesi için 50 milyar dolarlık bir paket açıkladı.

22 Mayıs - Yaklaşık 650 milyon kişinin yaşadığı Latin Amerika ve Karayipler bölgesinde Corona virüsü kaynaklı can kayıpları 1 milyonu aştı. Küresel nüfusun yüzde 8’ini oluşturmasına rağmen kayıt altına alınan ölümlerin yüzde 28’i Latin Amerika’da yaşandı.

23 Mayıs - ABD’de Corona virüsü vakaları 11 aydan fazla bir süredir görülmeyen düşük seviyelerde. Bu, aşı kampanyalarının virüsün yayılmasını önemli oranda önlediği konusunda umutları arttırıyor.

24 Mayıs - Wall Street Journal gazetesi, bir ABD istihbarat raporuna dayanarak Wuhan'daki Viroloji Enstitüsü'nden üç araştırmacının, Çin'in ilk Corona virüsü vakalarını bildirmesinden bir ay önce, hastanede tedavi altına alındığını öne sürdü.

25 Mayıs - Corona virüsüne karşı aşı geliştiren firmalardan biri olan Moderna’dan yapılan açıklamada, aşının 12 ila 17 yaş arası gruplarda da güvenli ve etkili olduğu belirtildi​.

26 Mayıs - Beyaz Saray, Salı günü Amerika’daki yetişkinlerin yarısından fazlasının tamamen aşılanmış olduğunu açıkladı. Söz konusu açıklama ABD Başkanı Joe Biden’ın ülkedeki yetişkin nüfusun yüzde 70’inin aşılanması için hedeflediği tarih olan 4 Temmuz’dan yaklaşık 6 hafta önce geldi.​

27 Mayıs - ABD'de ecza firması GlaxoSmithKline (GSK) ve biyoteknoloji firması Vir'in geliştirdiği antikor tedavisine acil kullanım ruhsatı verildi. GSK ve ilaç firması Sanofi'nin Corona virüsü aşı adayı için son aşama olan insanlı deneyler de başladı.