25 Aralık 2019 Çarşamba

25 Aralık 2019 Çarşamba REİS Gazetesi/sayı141..................................Yörsan'a kayyum

Yörsan'a kayyum

Susurluk için önemli günler yaşanıyor. İte kaka yürüyen Şeker fabrikası sorunu henüz tam olarak çözülememişken, Susurluğu teğet geçen İzmir otobanı mola tesislerimizi büyük ölçüde devre dışı bıraktı. Bu gerçekle daha yeni yeni yüzleşen Susurluk şimdi de mahkemeye iflas dilekçesi veren Yörsan şokunu yaşıyor. Gelen son haberlere göre Türkiye'nin önde gelen süt ve süt ürünleri üreticisi Yörsan'a, Balıkesir Karesi ve Altı eylül ilçeleri Süt Üreticileri Birliği Başkanı Cihat Şimşek kayyum olarak atanmış. Hayırlı olsun. 

Bu gelişme bildik iflas sürecini bir süre daha öteleyen olumlu bir adım. Umutlanmak için henüz erken ama “Çıkmadık candan umut kesilmez” diye bir atasözümüz var. Atılmış bu adımı Susurluk, bölgemiz ve ülkemiz için taşın altına ellerin konulması niyeti olarak görebiliriz. Demek Yörsan’ın ölümü sessizce izlenmeyecek. Aksine onun sosyal ve ekonomik yaşamımıza yeniden kazanılması için çaba gösterilecek. Şimdi sıra Susurluğun topyekûn bu çabalara maddi manevi arka çıkması, destek vermesinde. İnşallah hukuk içinde, hükümetin de katkısıyla Yörsan’ı ve Susurluğu bu girdaptan çıkaracak sağlıklı çözümler üretilebilir.  
Malum, Türkiye'nin önde gelen süt ve süt ürünleri üreticisi Yörsan, geçtiğimiz yıl ekonomide yaşanan genel sıkıntıların şirketin mali yapısını olumsuz etkilediğinden bahisle Susurluk Asliye Hukuk Mahkemesi'ne konkordato başvurusu yapmıştı. Daha sonra fabrika bir yandan üretime devam ederken öbür yanda şirketin çoğunluk hisselerini elinde bulunduranlar tarafından iflas başvurusu yapıldı. Öyle görülüyor ki mahkeme şimdilik iflas başvurusunu erteleyerek, şirkete bir kayyum atamış bulunuyor. Süt Üreticileri Birliğinden yapılan yazılı açıklamadan, Yörsan'ın iflas kararının beklendiği bir dönemde birliğin dilekçe vererek mahkemeden iflas erteleme kararı istediği anlaşılıyor. Neticede mahkeme birliğin başvurusunu değerlendirmiş ve bir kayyum atamış. Birliğin açıklamasına göre; Yörsan firmasının Ekim 2018 yılında şirketin mali yapısında olumsuz etkilenme olması dolayısıyla konkordato ilan etmesinin ardından başlayan süreçte üretim devam etmesine karşın Aralık ayı içinde mahkemeden iflas istemesi üreticilerin, süt tedarikçisi firmaların ve işçilerin alacaklarını alamayarak mağduriyet yaşayacak olması Süt Üretici Birliklerini harekete geçirmiş ve sürece somut olarak müdahil olunmuş. Yörsan'ın mahkemeden iflas istemesinin, üreticilerin, süt tedarikçisi firmaların ve işçilerin mağduriyet yaşayacak olması üzerine, Başkan Şimşek'in iflas sürecinin her kesimi zor durumda bırakacağını göz önüne alarak mahkemeye sunduğu raporlar, erteleme kararının alınmasında etkili olmuş. Netice olarak Şimşek, üretici temsilcisi birliklerinin talebi doğrultusunda mahkeme başkanı tarafından kayyum olarak atanmış.
Açıklamada görüşlerine yer verilen Şimşek; “konkordato verildiği günden itibaren üreticilerin yüksek miktarda alacaklarının bulunması sebebiyle üretici temsilcisi olarak süreci yakından takip ettiklerini” ifade etmiş.  Şimşek, şöyle devam etmiş: "Üreticilerimizin ve süt tedarikinde bulunanların mağdur olmaması için buradayız. Biz işin içinden gelen, sütü bilen insanlarız. Yörsan fabrikasının faaliyete geçmesi için gereken ham maddeyi karşılayabiliriz. Fakat yürütülen mali sürecin şeffaf bir yönetim anlayışıyla, bu işin paydaşları her kesimin sürece dahil edilmesi gerekir. Bu koşullar sağlanırsa biz süt birlikleri olarak, bu değerin kaybolmaması için zaten taşın altında olan elimiz yerine tüm gövdemizi koymaya dün olduğu gibi bugünde hazırız." Bu sözlerden soruna nasıl müdahil olunduğunu anlıyor ve gelece yönelik cesur beyanları birinci elden duyabiliyoruz. “Yörsan fabrikasının faaliyete geçmesi için gereken ham maddeyi karşılayabiliriz” diyor Süt üreticileri Birliği. Ama elbette bazı talepleri de var. “İşleyen mali sürecin şeffaf bir yönetim anlayışıyla yürütülmesi ve bu işin paydaşlarını da kapsaması” yerine getirilmesi aman aman zor şartlar değil. Bu takdirde “biz süt birlikleri olarak, bu değerin kaybolmaması için zaten taşın altında olan elimiz yerine tüm gövdemizi koymaya hazırız” deniyor açıklamada. Bir mesele çıktığında, deyim yerindeyse ‘bıçak kemiğe dayandığında ’ biri aranır, beklenir kalabalıklar arsından. Adeta “Kim var?” denildiğinde sağına soluna bakmadan “Ben varım!” diyebilen bir sestir duyulmak istenen.  Öyle anlaşılıyor ki şimdilik bu çıkışı Süt Üreticileri Birliği Başkanı Cihat Şimşek yapmış görünüyor.
‘Kayyum’ Arapça kökenli bir kelime. Hukuki bir terim olarak ‘belli bir malın yönetilmesi veya belli bir işi yapılması için görevlendirilen kimse-kişi’ demek oluyor. Her ne kadar son dönemde FETÖ ile iltisaklı şirketler ya da teröre destek veren HDPli Belediyeler nedeniyle artan atama vakaları medyada kayyum olarak yazılıyor olsa da bu sözcük Türk Medeni Kanunu’nda ‘kayyım’ olarak geçiyor. Ne var ki TDK kayyımı değil kayyum kelimesini doğru kabul etmiş. Yani kayyum konumuz bağlamında tıpkı bir vasi gibi yönetimin ya da işin vesayetini alan kişi niteliğinde görev yapıyor. Devlet iş veya mal sahibinin rızasına bakmadan şirkete-kuruluşa kayyum ataması yapabiliyor. Ama bunun için ortada şirketin mal varlığının, hissedarların ve alacaklılarının menfaatinin korunması gibi amaçlarla iflasın ertelenmesi talebi olması lazım. Kısacası; ortada düzeltilmesi gereken bir durum, bir işleyiş bozukluğu, bir talep ya da bir belirsizlik varsa mahkeme kayyum ataması yapabiliyor. Bu yüzden kayyumlar genellikle usulsüzlük yapan kurum ya da şirketlere, devletin el koymasıyla birlikte atanıyorlar. Yasalarla belirlenen bu durumlarda kayyum tayin edilenler, kamu görevlisi sayılıyorlar. Kayyumlar mahkeme tarafından verilen işi halletmek üzere geçici olarak seçiliyorlar. Bütün yetkileri de bu mahkeme tarafından belirleniyor. Yörsan iflas potasında, Süt Üreticileri Birliği de erteleme talebi yapıyor. İşte bu durumda mahkeme şirketin sorumluluğunu devralmak, faaliyetlerini sürdürmek ve mal varlığını koruyarak olabilecek usulsüzlüklerin önüne geçmek amacıyla bir kayyum atamış bulunuyor.
Kayyum olmak için bir sınavı geçmek, bir yaşı doldurmuş olmak ya da belirli bir okulu bitirmiş olmak falan gibi belirlenmiş bariz kurallar yok. Hakim isterse re’sen de atama yapabiliyor. Yani ortada hakime sunulan bir öneri varsa veya hakim aklındaki kişinin işi yapabileceğini düşünüyorsa sahip olduğu yetkiyi kullanarak elindeki listenin dışına çıkabiliyor. Tabii kayyum olarak atanan kişinin daha önce bir suçtan mahkûmiyet almamış, görevi üstlenebilecek yeterlilikte ve yöneteceği şirketin işleyişi hakkında bilgi sahibi olması gerek. 
 


Son olarak kayyumun görev ve yetkileri kendisini atayan mahkeme tarafından belirleniyor. Kendi isteğine göre, bağımsız bir şekilde hareket edemiyor. O görevin sınırları dâhilinde hareket etmekle yükümlü. Kaldı ki geçici olarak görev yapacak kayyuma görev, yetkileri, ücreti ve ne kadar süre boyunca o işi yapacağı açıkça bildiriliyor. Şayet görevini kötüye kullanır ya da verilen sorumluluğu yerine getiremezse görevinden aynı mahkeme tarafından da alınabiliyor. Şimdi sıra; kayyum atamasına Yörsan şirketi tarafından itiraz edilip, edilmeyeceğinde. Ama bunun için itiraz başvurusunu 7 gün içerisinde yapması gerekiyor. Tabii bu talebin bir üst mahkemede değerlendirebileceğini de ilave edelim.
Susurluk ve süt; süt, ayran ve peynir memleketimizin olmazsa olmazları. Yörsan da sevelim sevmeyelim, beğenelim beğenmeyelim Susurluğun son 20-25 yılına damgasını vurmuş bir tesis. ‘Türkiye’de üretilen süt ve süt ürünleri geleneğinin sürekliliğini sağlamak, dünyaya tanıtmak ve sahip olunan bu kültür mirasına sahip çıkmak’ gibi bir tarihi misyondan söz ediyoruz. 

Sevgili S. Ramazan Topraktepe bir yazısında Yörsan için şöyle yazmış: “..Her yönüyle YÖRSAN, şehrimize ekonomik anlamda ve toplumsal anlamda bir katma değer sağlıyordu. Bizim için YÖRSAN hiçbir zaman yabancı sermaye olmadı. Bizim için YÖRSAN; Yedi yüze yakın işçisiyle, köylüsüyle, süt üreticisiyle, o insanların aileleri, çocukları, evi, yolu, ekmeğiyle, mahallesi, fırını, bakkalı, kasabı, yol parası, gelişi, gidişiyle… Bu şehrin kaderi oldu…O yüzden -YÖRSAN özel şirket, kapanırsa kapansın bana ne- diyemeyiz. Unutulmasın ki YÖRSAN’ı, yani bir anlamda “üretim kültürümüzü” kaybedersek her şeyimizi kaybederiz…” 

Susurluk'taki fabrikada çalışan ve yönetim tarafından kendilerine hiçbir açıklama yapılmadığını belirten işçilerin iflas talebi üzerine tazminatlarını alamamak ve işsiz kalmaktan korkmaları çok anlaşılabilir bir şey. Yörsan işçileri, “Fabrikanın iflas aşamasında olmadığını, yönetimin kolay yolu seçerek işçileri de ortada bırakacağı” görüşündeler. 

Bu fabrikanın bacasının tütmesi ve üretime devam etmesi Susurluk için hayati önemde bir konu. Elbette sadece alacaklılarının, süt üreticilerinin değil çalışanlarının da ekmeklerine sahip çıkmalarını bekliyoruz. Kaymakamı, Belediye başkanı, Ticaret odası, Esnaf dernekleri ve sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte tüm halkımızın meseleye el uzatması, omuz vermesi gerekiyor. Son pişmanlığın faydası olmaz. Yörsan Susurluğun elinde kalan son umududur. Sadece ilçemize değil, bölgemize ve ülkemize de katkısı azımsanamaz. Dilerim bu umut, bu marka, bu üretim artarak devam eder.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
yyalcin3@gmail.com

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder