Sevda olmasaydı da, gönüle dolmasaydı
Sevda olmasaydı,
gönüllerimiz aşkla dalgalanmasaydı ne olurdu acaba dünyamız ?
Yaradan bizi çift yaratmış, gönlümüze de aşk ateşini düşürmüş. Önce yaradanımızı sevmişiz, sonra da Ademi/Havvayı. İyi ki sevmişiz, iyi ki yarimiz, sevdamız hep olmuş/var/olacak. Ya olmasaydı halimiz nice olurdu ?
Can susuz kalır, kurur çorak olurduk. Çöllerde ışıksız, leylasız kalan
mecnunlara dönerdik.
Tıpkı şu türküde
olduğu gibi:
“Dağlar duman olur /
Çayır çimen olur / Ben yari görmezsem / Halim yaman olur” demiş Köroğlu. [2] Sevdası olmayanı da
“Yaz görmemiş kışa, Dert görmemiş başa” benzetmiş.
Sümer Ezgü “Ay battı
bulunmaz mı da bu sevda sorulmaz mı, Gözlerimin içinde de sevdiğim görünmez mi
?” diyor “Şeker almaya geldim” [3] adlı türküsünde. Gözlerime bak anlarsın diyor yani,
aşığın hali bu kadar açık. Yar ay gibidir, bazen hilal olur bazen dolunay, ama
bazen de görünmeyiverir işte. Sevda olur da ayrılık olmaz mı ? O zaman da yanar, pişer Rabbine yönelir aşık.
“Ay batar bedir
Allah / Bu sevda nedir Allah / Ayrılık yaman oldu / Çaresi nedir Allah ?”
Onden sebep “Dünyada yardan
tatlı var m'ola” demiş Neşet usta. Bir yar daha başka nasıl anlatılabilir ki ?
Tabi ki yar deyince, sevda deyince Neşet Ertaş unutulmaz. Hem de onun muhteşem
sazı, kendine has avazıyla güldür güldür
dinlemek lazım yâri, sevdayı.
“Dane dane benleri
var yüzünde / Can alıcı bakışları gözünde / Bin bir tad var edasında nazında /
Dünyada yardan tatlı var m'ola ?”
“Aşkınan Bakışan
Göze, Doyulur mu Doyulur mu ?” Yunus Emre'nin dediği gibi, “Ölür ise ten
ölür/Canlar ölesi değil.” O kendini garip görmüş, öyle de öldü. Ancak, Neşet
ustanın güldür güldür çağlayan sesi, ilelebed bu gök kubbede çınlayacak.[4]
“Garibim Geldik
Gitmeye / Muhabbetimiz Bitmeye / Yar İle Sohbet Etmeye / Doyulur
Mu Doyulur mu ?” [5]
Şu sözlere bir
bakınız:
“Sevgiliden bir
parça sevgi alıp bana verenler / Buna karşılık canımı alıp sevgiliye verdiler.”
[6] “Leylâ ve
Mecnun” yazarı Fuzuliye boşuna büyük şair dememişler.
Aşk, Mevlana’da
farklı renklere boyanır. Önce “Demek sen böyle salına salına bensiz gidiyorsun
ey canımın canı / Ey, dostlarının canına can katan / Gül bahçesine böyle bensiz
gitme istemem” [7]
der. Sanırsınız ki bildik bir sevdadan, yârden bahsediyor.
Hatta “Senin
aydınlığındır aya ışığını veren geceleyin / Ben bir geceyim, sen bir aysın
madem / Gökyüzünde bensiz gitme, istemem.” beytindeki aşkına
imrenirsiniz.
Ama, şu dizeler
ayıltır sizi:
“Onlar sadece aşk
diyorlar sana / Oysa aşk sultanımsın sen benim / Ey, hiç kimsenin düşüne
sığmayan dost / Bensiz gitme, istemem” dediği halin senin benim bildiğim aşktan
çok daha öte bir şey olduğunu fark edersiniz.
Çok daha
yakınlardan, rahmetli Erdem Beyazıt’tan
da bir örnek:
“Bir aydınlık
denizin sonsuz derinliğinde / Yüzüyorum gözünün yeşil serinliğinde.” [8] Şair sanki
yârinin yeşil, serin ve sonsuz derinliğinde yüzüyor. Sevdası o kadar hoş ve
etkileyici.
Ancak devam edince
sevda tasviri farklılaşıp değişiyor.
“Gözlerinden göğüme
sayısız yıldız akar / Bir gülüşün içimde binlerce lamba yakar.
Sensiz geçen zamanı
belli yaşamamışım / Sensizlik bir kuyuymuş onu aşamamışım
Bir yol buldum öteye
geçerek gözlerinden / İşte yeni bir dünya peygamber sözlerinden
Gözlerinden göğüme
sayısız yıldız akar, / Bir gülüşün içimde binlerce lamba yakar.
Bir kurtuluştur o an
çağrılsa senin adın, / Sesin ne kadar sıcak, sesin ne kadar yakın.”
İşte o an
anlıyorsunuz ki bu aşk, bu sevgili başka bir şeydir. Belli ki bir rehberden söz
ediyor, bir pınar gibi besleyen, bir ışık kaynağı gibi aydınlatan birinden.
--------------------------
[1] Nar Tanesi (Sevda Olmasaydı) türküsünden, Neşet Ertaş,
Kırşehir. 29.02.1972 tarihinde İstanbul Radyosu Arşivi tarafından derlenmiştir.
Rept. No: 1749 Kaynak <http://www.turkudostlari.net/soz.asp?turku=2763>
[2] “Pınar Başından Bulanır” türküsünden. Bazı
kaynaklarda, kaynak olarak Edip Demir gösteriliyor. Seyfettin Sığmaz tarafından
derlenmiştir. Rept. No: 2340. Sözlerin aslı Köroğlu'na aittir. Kaynak <http://www.turkudostlari.net/soz.asp?turku=2709>
[3] “Şeker almaya geldim” türküsünden. Söz / Müzik
: Sümer Ezgü, Kaynak <http://www.sumerezgu.com/turku.php?id=64>
[4] Rıza Zelyut, 26 Eylül 2012 Güneş, Kaynak <http://www.gunes.com/2012/09/26/yazar/3083/riza_zelyut/son_saman_da_gitti.html>
[5]“Tatlı Dile Güler Yüze” türküsünden, Neşet Ertaş.
Kaynak <http://www.edebiyatdefteri.com/yazioku.asp?id=1054>
[6] Adsız,
Şair Fuzuli. Kaynak <http://www.antoloji.com/adsiz-21-siiri/>
[7] Gitme İstemem, Mevlana. Kaynak <http://www.antoloji.com/gitme-istemem-siiri/>
[8] Bulmak,Erdem Beyazıt. Kaynak <http://www.antoloji.com/bulmak-siiri/>